Heyhaber.com | Tülay Ataman

13 Haziran 2025

Ortadoğu Krizi Derinleşiyor

#İsrail #İran #OrtadoğuKrizi #NükleerGerilim

İsrail’den İran’a Şafak Operasyonu: Ortadoğu Yeni Bir Eşiğin Eşiğinde

Tahran sabahına sirenlerle uyandı. İsrail ordusu, 13 Haziran’ın ilk ışıklarında, “Operation Rising Lion” (Yükselen Aslan Operasyonu) adı altında İran’a geniş kapsamlı bir hava saldırısı başlattı. Uzun süredir bölgeyi diken üstünde tutan gerilim, bu saldırıyla açık çatışmaya dönüştü.

İsrail’in hedefinde yalnızca askeri noktalar değil, nükleer tesisler ve stratejik lider kadrolar da vardı. The Guardian’a göre saldırı, İran’ın Natanz ve Fordow’daki nükleer altyapısını felç etmeyi amaçladı. İsrail bu operasyonla, “nükleer tehdit sıfırlanana kadar durmayacaklarını” ilan etmiş oldu.

Tahran’da Kara Gün: Üst Düzey Kayıplar, Sivil Can Kayıpları

Financial Times’ın analizine göre, saldırının en çarpıcı sonucu, İran Devrim Muhafızları’nın kilit isimlerinden General Hossein Salami ile birlikte Kara Kuvvetleri Komutanı Muhammad Bagheri ve nükleer fizikçiler Fereydoun Abbasi ile Mehdi Tehranchi’nin hayatını kaybetmesi oldu. İran Sağlık Bakanlığı’nın açıklamasına göre saldırılarda 78 kişi hayatını kaybetti, 329 kişi yaralandı; aralarında çocuklar ve siviller de var.

İran’ın Misillemesi: Drone Yağmuru ve Sert Mesajlar

Saldırının ardından İran, İsrail’e karşı 100’den fazla insansız hava aracıyla (drone) saldırı düzenledi. İsrail hava savunma sistemlerinin büyük kısmı bu tehditleri etkisiz hale getirdi. Ancak Tahran yönetimi geri adım atmak bir yana, “bu sadece başlangıç” mesajı verdi. İran Devrim Konseyi yaptığı açıklamada, “Bölgedeki tüm düşman hedefler meşrudur” ifadesini kullandı.

ABD Sessiz, Dünya Tedirgin

Amerika Birleşik Devletleri, İsrail’in operasyonuna doğrudan katılmadığını açıkladı. Başkan Biden, “çatışmaların genişlememesi” çağrısında bulunurken, bölgede görev yapan Amerikan personelinin bir kısmının tahliye edildiği bildirildi (The Australian).

İngiltere, Suudi Arabistan, Katar ve Türkiye gibi ülkeler İsrail’i “orantısız güç kullanmakla” suçlarken, Avustralya Başbakanı Albanese, “diplomatik yollar tükenmeden yapılan bu tarz saldırılar, barışı değil savaşı büyütür” dedi.

Küresel Piyasalar ve Ekonomik Yansımalar

Petrol fiyatları %6’nın üzerinde artarken, borsa endekslerinde sert dalgalanmalar yaşandı. Özellikle enerji bağımlısı ülkelerde endişe hâkim. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA), geçtiğimiz haftalarda İran’ın nükleer yükümlülüklerini ihlal ettiğini duyurmuş, ancak bu rapor diplomatik çözüme katkı sunamamıştı.

Uzmanlar Uyarıyor: Yeni Bir Savaş Kapıda mı?

Heyhaber

Uluslararası ilişkiler uzmanları, İsrail’in bu ani hamlesini “stratejik kumar” olarak değerlendiriyor. Nükleer tesislerin vurulması bölgesel savaş olasılığını artırıyor. Financial Times, İsrail’in kendi güvenliğini sağlamaya çalışırken bölgesel istikrarı riske attığını belirtiyor.

 Sessizlikten Savaş Çıktı

Ortadoğu’nun en kırılgan iki gücü, artık örtülü değil, açık çatışmanın eşiğinde. Diplomatik yollar hızla kapanıyor, güç gösterileri sivilleri hedef alıyor. İsrail’in “önleyici saldırı” stratejisiyle İran’ın “tam misilleme” mesajı arasındaki bu sıkışmada, barış masası her geçen dakika biraz daha uzaklaşıyor.

Tülay Ataman

Araştırmacı Gazeteci | Heyhaber

www.heyhaber.com |

Kullanılan Kaynaklar:

• The Guardian
• Financial Times
• The Australian
• Al Jazeera English
• IAEA Raporları (Haziran 2025)
• Uluslararası Güvenlik Politikası Analizleri