Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev, yapay zeka alanındaki gelişmelere hız verilmesi gerektiğini vurgulayarak, bu teknolojinin e-devlet sistemine entegre edileceğini duyurdu. “Dijital Kazakistan” programıyla ülkenin dijitalleşme hedefleri bir adım öteye taşınıyor.
Kazakistan, dijitalleşme yolunda emin adımlarla ilerliyor. Cumhurbaşkanı Kassym-Jomart Tokayev’in son açıklamaları, ülkenin bu alandaki vizyonunu daha da netleştirdi. Hükümetin genişletilmiş toplantısında konuşan Tokayev, yapay zeka (YZ) teknolojilerine yatırım yapmanın ve bu teknolojileri günlük hayata entegre etmenin önemine dikkat çekti. Peki, bu ne anlama geliyor? Kazakistan, YZ konusunda nasıl bir yol izleyecek?
Aslında bu hamle, Kazakistan’ın 2017 yılında başlattığı “Dijital Kazakistan” Devlet Programı’nın bir uzantısı olarak değerlendirilebilir. Bu program, ekonominin temel taşlarını oluşturan sektörlerin dijitalleştirilmesini, bilişim altyapısının güçlendirilmesini ve e-devlet hizmetlerinin yaygınlaştırılmasını amaçlıyordu. Program sayesinde Kazakistan, 2022 yılında dünyanın dijitalleşme yarışında en ön sıralarda yer alan 30 ülke arasına girmeyi başardı. Bu, hiç de küçümsenecek bir başarı değil.
Peki, bu programın Kazak vatandaşının günlük hayatına yansımaları neler oldu? E-devlet hizmetleri sayesinde artık birçok işlem online olarak yapılabiliyor. Örneğin, tapu işlemleri, vergi ödemeleri veya öğrenci kayıtları gibi işlemler için devlet dairelerinde saatlerce sıra beklemek yerine, internet üzerinden kolayca halledilebiliyor. Bu da hem zamandan tasarruf sağlıyor hem de bürokrasiyi azaltıyor.
Cumhurbaşkanı Tokayev’in son açıklamalarıyla birlikte, “Dijital Kazakistan” programının bir sonraki aşaması da şekillenmeye başladı. Tokayev, yapay zeka teknolojilerinin e-devlet sistemine entegre edileceğini ve akıllı şehir projelerinde yaygın olarak kullanılacağını vurguladı. Bu, devlet hizmetlerinin daha hızlı, daha verimli ve daha erişilebilir hale gelmesi anlamına geliyor. Örneğin, yapay zeka destekli bir sistem sayesinde, vatandaşlar sorunlarına daha hızlı çözüm bulabilecek, devlet daireleriyle daha kolay iletişim kurabilecek ve kişiselleştirilmiş hizmetlerden yararlanabilecek.
“AI-Sana” adlı yapay zeka eğitim programının da bu süreçte önemli bir rol oynayacağını belirten Tokayev, bu programın insan kaynağının geliştirilmesinde kritik bir öneme sahip olduğunu ifade etti. Yani, Kazakistan sadece yapay zeka teknolojilerine yatırım yapmakla kalmıyor, aynı zamanda bu teknolojileri kullanacak ve geliştirecek insanları da yetiştirmeye odaklanıyor.
Akıllı şehir projeleri, yapay zeka teknolojilerinin en somut örneklerinden biri olacak gibi duruyor. Bu projeler kapsamında, şehirlerin altyapısı, ulaşım sistemleri, enerji yönetimi ve güvenlik sistemleri gibi birçok alan yapay zeka ile optimize edilecek. Örneğin, trafik yoğunluğu yapay zeka sayesinde gerçek zamanlı olarak takip edilebilecek ve trafik akışı buna göre düzenlenebilecek. Enerji tüketimi analiz edilerek, enerji tasarrufu sağlanabilecek. Güvenlik kameraları ve sensörler aracılığıyla suç oranları azaltılabilecek. Tüm bunlar, şehir yaşamını daha konforlu, daha güvenli ve daha sürdürülebilir hale getirmeyi amaçlıyor.
Tabii ki, dijitalleşmenin ve yapay zeka kullanımının bazı riskleri de beraberinde getirdiği unutulmamalı. İnsan faktörünün azalması ve bazı mesleklerin zamanla ortadan kalkması gibi sorunlar yaşanabilir. Ancak, Kazakistan hükümeti bu risklerin farkında ve bu konuda önlemler almaya çalışıyor. Örneğin, yeni mesleklerin ortaya çıkması ve mevcut mesleklerin değişen ihtiyaçlara uyum sağlaması için eğitim programları düzenleniyor. Ayrıca, dijitalleşmenin tüm kesimler tarafından erişilebilir olması için çalışmalar yapılıyor. Kırsal bölgelerde internet erişiminin yaygınlaştırılması ve dijital okuryazarlık eğitimlerinin verilmesi gibi projeler bu kapsamda değerlendirilebilir.
Sonuç olarak, Kazakistan’ın dijitalleşme yolculuğu, sadece teknolojik bir dönüşüm değil, aynı zamanda ekonomik ve sosyal bir dönüşüm anlamına geliyor. Cumhurbaşkanı Tokayev’in yapay zeka vurgusu, ülkenin bu alandaki vizyonunu daha da belirginleştiriyor. “Dijital Kazakistan” programı ve “AI-Sana” eğitim programı gibi projeler, ülkenin geleceğine yatırım yapıldığının bir göstergesi. Kazakistan, dijitalleşmenin sunduğu fırsatları en iyi şekilde değerlendirerek, daha rekabetçi, daha yenilikçi ve daha müreffeh bir ülke olmayı hedefliyor.