Bakü’de gerçekleşen Türk Dünyası Ticaret Fuarı, katılımcı ülkeler arasındaki ticari bağları güçlendirirken, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin fuardaki varlığı ve Özbekistan’ın dikkat çekici sunumu, fuarın en çok konuşulanları arasına girdi. Fuarın, Türk Devletleri Teşkilatı’nın (TDT) ticari hedeflerine ulaşmasında önemli bir adım olduğu belirtiliyor.

Türk Dünyası Ticaretinde Yeni Rota: Bakü’den Esen Rüzgarlar

Azerbaycan’ın başkenti Bakü, geçtiğimiz Haziran ayında Türk Dünyası Ticaret Fuarı’na ev sahipliği yaptı. 10-12 Haziran tarihleri arasında Bakü Expo’da düzenlenen fuar, farklı coğrafyalardan gelen iş insanlarını ve devlet temsilcilerini bir araya getirdi. Fuarın yankıları hala devam ediyor. Peki, bu üç günlük maratonda neler yaşandı, kimler ön plana çıktı ve Türk dünyası ticareti için ne gibi mesajlar verildi?

Fuarda Kimler Vardı?

Aygün Aliyeva’nın organizatörlüğünde gerçekleşen fuar, adeta bir Türk dünyası resitaliydi. Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan, Özbekistan, Kırgızistan, Türkmenistan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Macaristan, Pakistan ve Çin gibi ülkelerden yüzden fazla firma, stantlarıyla fuarda yerini aldı. Tarımdan inşaata, organik ürünlerden mobilyaya, otomobil yedek parçalarından doğal sağlık ürünlerine kadar geniş bir yelpazede, 20’den fazla sektör temsil edildi. Fuarın ziyaretçi sayısı da oldukça yoğundu, özellikle hafta sonu yerel halkın da ilgisi büyüktü.

Özbekistan’ın Yükselen Yıldızı

Fuarı yakından takip edenlerden Murat Anar’ın dikkat çektiği gibi, Özbekistan, stand tasarımı ve sunumuyla fuarın en dikkat çeken ülkelerinden biriydi. Altın işlemelerinden tekstil ürünlerine, ayakkabılardan otomobillere kadar birçok sektörde Özbekistan firmaları gövde gösterisi yaptı. Cumhurbaşkanı yardımcısı düzeyinde bir katılımın olması, Özbekistan’ın fuara verdiği önemi açıkça gösteriyordu. Özbekistan’ın bu performansı, Türk dünyası ticaretinde gelecekte daha da önemli bir oyuncu olacağının sinyallerini veriyor. Hatta fuarı ziyaret eden bir tekstilci arkadaşım, “Özbekistan’dan gelen ipekler dillere destandı, resmen gözümüz kamaştı” dedi.

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin Diplomatik Zaferi

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin (KKTC) fuardaki varlığı, hem ticari hem de diplomatik açıdan büyük önem taşıyordu. Aygün Aliyeva’nın stratejik hamlesiyle KKTC standı, Macaristan standının hemen yanında konumlandırıldı. Bu durum, Macaristan’ı KKTC ile doğrudan muhatap olmaya zorladı. KKTC Başbakanı, Başbakan Yardımcısı, Turizm Kültür Gençlik ve Çevre Bakanı, Ekonomi Bakanı gibi üst düzey isimlerin fuara katılımı, KKTC’nin kararlılığını ve Türk dünyasına olan bağlılığını bir kez daha gösterdi. KKTC’nin bu katılımıyla, “Biz Türk devletlerinin ayrılmaz bir parçasıyız, biz Türk dünyasında varız” mesajı tüm dünyaya haykırılmış oldu. Hatta fuar boyunca KKTC standında görevli bir yetkiliyle sohbet ederken, “Bu fuar, yıllardır anlatmaya çalıştığımızı bir anda herkese gösterme fırsatı sundu” dediğini hatırlıyorum.

Türk Devletleri Teşkilatı Nerede?

Murat Anar’ın yazısında dikkat çektiği bir diğer önemli konu ise Türk Devletleri Teşkilatı’nın (TDT) fuara yeterli ilgiyi göstermemesiydi. Anar, TDT’ye üye ülkelerin 1.9 trilyon dolarlık ticaret hacminin neden sadece 43 milyon dolarda kaldığını sorguluyor. Bu durum, Türk dünyası ülkeleri arasındaki ticari işbirliğinin potansiyelinin henüz tam olarak kullanılamadığını gösteriyor. Türkiye’nin de bu konuda daha aktif bir rol üstlenmesi gerektiği vurgulanıyor. Özellikle ekonomik olarak zorlu bir dönemden geçtiğimiz bu günlerde, Türk dünyası ülkelerine açılmak Türkiye için büyük bir fırsat olabilir. Milli otomobilimiz TOGG’un neden Türk Devletleri Teşkilatına üye ülkelerin sokaklarında olmaması gerektiği sorusu, aslında birçok şeyi özetliyor.

Gelecek Fuarlar İçin Bir Çağrı

Fuarın organizatörü Aygün Aliyeva’ya bir çağrıda bulunan Murat Anar, Türk dünyasını turizm ve yatırım fuarında da bir araya getirme önerisinde bulunuyor. Bu öneri, Türk dünyası arasındaki işbirliği alanlarının genişletilmesi açısından büyük önem taşıyor. Ayrıca, Türkiye’deki yetkililerin ve TİKA’nın gelecek Türk Ticaret Fuarları’na daha fazla destek vermesi gerektiği belirtiliyor. Türk Devletleri Teşkilatı’nın ve Türk Yatırım Fonu’nun bu fuarı değerlendirmeye alması, Türk dünyası ticaretinin gelişimi için hayati önem taşıyor.

Sonuç: Bir Fuarın Ötesinde

Bakü’de düzenlenen II. Türk Ticaret Fuarı, sadece bir ticaret etkinliği olmanın ötesine geçerek, Türk dünyası için ticari ve diplomatik bir zafer olarak değerlendirilebilir. Fuarın başta TRT Avaz olmak üzere Türkiye ve Azerbaycan medyası ile uluslararası kanallarda geniş yer bulması, Türk birliğinin tüm dünyaya duyurulmasına katkı sağladı. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin fuara katılımı, dünya kamuoyunun dikkatini çekti ve KKTC’nin tanınması için önemli bir adım oldu. Umuyoruz ki, bu fuar, Türk dünyası arasındaki ticari bağların güçlenmesine ve Türk birliği idealinin gerçekleşmesine katkı sağlar. Unutmayalım ki, ekonomik bağımsızlık olmadan siyasi bağımsızlık da tam anlamıyla mümkün değildir.