ABD Başkanı Donald Trump, 2 Nisan’ı “Ekonomik Bağımsızlık Günü” ilan ederek ithal ürünlere yeni gümrük vergileri getirdi. Bu kararın, özellikle bazı ülkelere yönelik ek tarifelerle birlikte küresel ticarette yeni bir dönemi başlatabileceği konuşuluyor.

Trump’tan Gümrük Vergisi Hamlesi: “Ekonomik Bağımsızlık Günü” İlanı

Washington’dan gelen haberler, Amerikan ticaret politikasında köklü değişikliklerin sinyalini veriyor. ABD Başkanı Donald Trump, dün yaptığı sürpriz bir açıklamayla 2 Nisan’ı “Ekonomik Bağımsızlık Günü” ilan etti. Bu ilanla birlikte, Amerika Birleşik Devletleri’ne ithal edilen tüm ürünlere %10 oranında genel bir gümrük tarifesi uygulanacağını duyurdu. Bu karar, Beyaz Saray’da yapılan bir basın toplantısıyla kamuoyuna duyuruldu ve anında dünya genelinde yankı uyandırdı.

“Adil Olmayan” Ticaret Uygulamaları İddiası

Trump, bu kararın arkasındaki gerekçeyi açıklarken, ABD’nin dış ticarette “adil olmayan” uygulamalara maruz kaldığını savundu. “Yıllardır Amerikan işçisi ve Amerikan sanayisi haksız rekabetle karşı karşıya. Artık buna bir son verme zamanı geldi,” diyen Trump, yeni gümrük vergileriyle Amerikan ekonomisini korumayı ve yerli üretimi teşvik etmeyi amaçladıklarını belirtti. Bu açıklama, özellikle son yıllarda sıkça dile getirilen “Amerika First” (Önce Amerika) politikasının bir uzantısı olarak değerlendiriliyor.

Ülkelere Özel Ek Vergiler

Ancak işin asıl dikkat çekici kısmı, genel gümrük tarifesinin yanı sıra bazı ülkelere yönelik getirilen ek vergiler oldu. Trump yönetimi, bazı ülkelerin “adil olmayan ticaret uygulamaları” yaptığını iddia ederek bu ülkelere ek tarifeler uygulayacaklarını açıkladı. İşte o ülkeler ve uygulanacak ek vergi oranları:

• Çin: %34
• Avrupa Birliği Ülkeleri: %20
• Japonya: %24
• Türkiye: %10
• İngiltere: %10
• İsrail: %17
• Güney Afrika: %30
• Vietnam: %46

Bu oranlar, söz konusu ülkelerden ABD’ye yapılan ithalatın maliyetini önemli ölçüde artıracak. Özellikle Vietnam’a uygulanan %46’lık vergi, dikkat çekici bir oran olarak öne çıkıyor. Bu durum, Vietnam’dan ABD’ye ihracat yapan firmalar için ciddi bir rekabet dezavantajı yaratabilir.

Otomotiv Sektörüne Darbe

Trump yönetiminin aldığı bir diğer önemli karar ise, ABD’ye ithal edilen yabancı otomobillere %25 oranında ek vergi getirilmesi oldu. Bu kararın, özellikle Almanya, Japonya ve Güney Kore merkezli otomobil üreticilerini olumsuz etkilemesi bekleniyor. Zira bu ülkeler, ABD otomotiv pazarında önemli bir paya sahipler. Örneğin, Alman otomobil devi Volkswagen’in ABD’deki satışlarının bu karardan nasıl etkileneceği merak konusu. Geçtiğimiz yıl Volkswagen’in ABD’deki satışları yaklaşık 360 bin adetti. Bu rakamın, yeni vergi düzenlemesiyle düşmesi bekleniyor.

“Amerikan Sanayisinin Yeniden Doğuşu” Mu?

Trump, Beyaz Saray’daki basın toplantısında yaptığı açıklamada, bu kararın Amerikan sanayisinin yeniden doğuşunu simgeleyeceğini iddia etti. “Bugün, Amerikan sanayisinin yeniden doğduğu ve ülkemizin kaderini tekrar kendi ellerine aldığı gün olarak tarihe geçecek,” diyen Trump, Amerikan işçilerinin daha güçlü olacağını ve ABD ekonomisinin dışa bağımlı olmaktan kurtulacağını savundu. Ancak bu iddiaların ne kadar gerçekçi olduğu, zamanla görülecek.

Türkiye Ekonomisi Nasıl Etkilenecek?

Peki, bu kararlar Türkiye ekonomisini nasıl etkileyecek? Türkiye’ye uygulanan %10’luk ek vergi, Türk ihracatçıları için önemli bir maliyet artışı anlamına geliyor. Özellikle tekstil, otomotiv yan sanayi ve demir-çelik gibi sektörlerde faaliyet gösteren firmaların rekabet gücü azalabilir. İstanbul İhracatçılar Birliği (İİB) yetkilileri, bu konuda bir değerlendirme yaparak, “Bu kararın Türk ihracatına olumsuz yansımaları olacağı açık. Ancak, hükümetimizin alacağı önlemlerle bu etkileri minimize etmeye çalışacağız,” açıklamasında bulundu.

Uzmanlar Ne Diyor?

Ekonomistler ise bu kararın küresel ticarette bir domino etkisi yaratabileceği konusunda uyarıyor. “Bu tür korumacı politikalar, ticaret savaşlarına yol açabilir ve sonuçta tüm dünya ekonomisi zarar görebilir,” diyen ekonomist Prof. Dr. Ayşe Demir, “Türkiye’nin bu duruma karşı hazırlıklı olması ve alternatif pazarlar araması gerekiyor,” şeklinde konuştu. Prof. Demir, özellikle Avrupa Birliği ile ilişkilerin güçlendirilmesinin ve yeni ticaret anlaşmaları yapılmasının önemine dikkat çekiyor.

Vatandaş Ne Diyor?

Ankara’da bir esnaf olan Ali Bey, bu konuda endişeli olduğunu belirtiyor. “Dolar zaten yüksek, bir de bu vergiler eklenince işler iyice zorlaşacak. Bizim gibi küçük esnaf nasıl ayakta kalacak, bilemiyorum,” diyen Ali Bey, hükümetten destek beklediklerini ifade ediyor. Tüketiciler de durumdan pek memnun değil. Özellikle ithal ürünlere olan zamların, bütçelerini zorlayacağını düşünüyorlar.

Gözler Ankara’da

Şimdi gözler Ankara’da. Hükümetin bu duruma nasıl bir tepki vereceği ve ne tür önlemler alacağı merakla bekleniyor. Ekonomik kurmayların önümüzdeki günlerde bir araya gelerek, bu konuyu detaylı bir şekilde ele alması ve bir yol haritası belirlemesi bekleniyor. Unutmamak gerekir ki, küresel ticaretin karmaşık yapısı içinde alınan her karar, zincirleme reaksiyonlara neden olabilir. Bu nedenle, atılacak adımların dikkatli ve özenli bir şekilde planlanması gerekiyor.