Türkiye’nin komşu ülkelerle olan ticareti 2025’in ilk yarısında gözle görülür bir artış gösterdi. İhracat rakamları, özellikle Suriye’ye yapılan satışlardaki yükselişle dikkat çekiyor.
Özet: Türkiye’nin komşu ülkelerle olan ticareti 2025’in ilk yarısında gözle görülür bir artış gösterdi. İhracat rakamları, özellikle Suriye’ye yapılan satışlardaki yükselişle dikkat çekiyor.
Ankara, 14 Temmuz 2025 – Türkiye’nin sınır komşularıyla olan ticareti, bu yılın ilk altı ayında yüzleri güldürdü. Ticaret Bakanlığı ve Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin ortaklaşa yayınladığı verilere göre, can damarımız olan ihracat, komşu pazarlarda adeta bahar havası estirdi. Azerbaycan’dan Bulgaristan’a, Gürcistan’dan İran’a, Irak’tan Suriye’ye ve hatta Yunanistan’a kadar uzanan geniş bir coğrafyada, Türk malları büyük ilgi gördü. Toplam ihracat rakamı 13 milyar 293 milyon dolara ulaştı. Geçtiğimiz yılın aynı döneminde bu rakam 12 milyar 679 milyon dolar olarak kayıtlara geçmişti. Yani, komşu ülkelere ihracatımızda yaklaşık yüzde 4,8’lik bir artış söz konusu.
Peki, bu artışın arkasındaki sebepler neler? Hangi ürünler komşu pazarlarda daha çok rağbet görüyor? İhracatçılar bu durumu nasıl değerlendiriyor? Gelin, bu soruların cevaplarını birlikte arayalım.
Komşu ülkelerdeki bu olumlu tablonun yanı sıra, Türkiye’nin genel ihracat performansı da dikkat çekici. Aynı dönemde Türkiye’nin genel ihracatı yüzde 4,1 oranında artarak 131 milyar 440 milyon dolara ulaştı. Bu, ekonomimiz için sevindirici bir haber. İhracatın artması, üretimden istihdama kadar birçok alanda olumlu yansımalar yaratıyor. Esnafından sanayicisine, çiftçisinden nakliyecisine kadar herkes bu durumdan faydalanıyor.
Yılın ilk yarısında komşularımız arasında en çok ihracat yaptığımız ülke Irak oldu. Irak’a yaklaşık 5 milyar dolarlık mal sattık. Bu rakam, Irak’ın bizim için ne kadar önemli bir pazar olduğunu açıkça gösteriyor. Irak’ı sırasıyla Bulgaristan (2,2 milyar dolar), Yunanistan (1,8 milyar dolar) ve Gürcistan (1,7 milyar dolar) takip etti.
Ancak, dikkat çeken bir nokta var: İran ve Irak dışındaki tüm komşu ülkelere yapılan ihracatta artış yaşandı. Özellikle Suriye’ye yapılan ihracattaki artış, adeta bir sürpriz oldu. Yüzde 45’lik bir artışla Suriye’ye yapılan ihracat, diğer komşularımıza kıyasla oldukça yüksek bir orana sahip. Bu durum, Suriye’deki iç savaşın etkilerinin azalması ve ticaretin yeniden canlanmasıyla ilgili olabilir.
Suriye’nin yanı sıra, Yunanistan’a yapılan ihracatta da yüzde 13,5’lik bir artış kaydedildi. Son dönemlerde iki ülke arasında yaşanan siyasi gerginliklere rağmen, ticaretin bu kadar canlı olması şaşırtıcı. Belki de ticaret, siyasi anlaşmazlıkların üstesinden gelmek için bir köprü görevi görüyor. Azerbaycan’a yapılan ihracatta ise yüzde 8,8’lik bir artış yaşandı. Kardeş ülke Azerbaycan ile olan ticaretimizin her geçen gün daha da güçlenmesi, iki ülke arasındaki bağların ne kadar sağlam olduğunu gösteriyor.
Peki, komşularımıza en çok hangi ürünleri satıyoruz? Fasıl bazında değerlendirildiğinde, Türkiye’nin komşularına ihracatında öne çıkan kalemler hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri oldu. Özellikle Irak’a yapılan hububat, bakliyat ve yağlı tohumlar ihracatı 921 milyon 960 bin dolara ulaştı. Bu, Irak halkının Türk ürünlerine olan güvenini ve beğenisini gösteriyor. Irak’a en çok sattığımız ikinci ürün grubu ise mobilya, kağıt ve orman ürünleri. Bu grupta 551 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdik.
Suriye’ye yapılan ihracatta ise ilginç bir detay göze çarpıyor: Mücevher ihracatındaki sıçrama. Ocak-haziran döneminde Suriye’ye yapılan mücevher satışı 3 milyon 861 bin dolara çıktı. Bu, Suriye’deki bazı kesimlerin alım gücünün arttığını veya mücevherin yatırım aracı olarak görüldüğünü gösterebilir. Tabii, bu durumun arkasında farklı sebepler de olabilir. Belki de Suriyeli gurbetçiler, memleketlerine dönerken yanlarında mücevher götürüyorlardır.
Bu olumlu gelişmelerin ardından, ihracatçılarımızın görüşlerini almak da önemli. Ankara’da görüştüğümüz bir ihracatçı, “Komşu ülkelerle olan ticaretimizin artması, bizler için büyük bir moral kaynağı oldu. Özellikle Suriye’ye olan ihracattaki yükseliş, bizi çok şaşırttı. Bu durum, Suriye’deki pazarın yeniden canlandığını gösteriyor. Umarım, bu olumlu trend devam eder ve biz de daha çok ihracat yapma imkanı buluruz” dedi.
Bir başka ihracatçı ise, “Irak pazarı bizim için her zaman önemli oldu. Ancak, son dönemlerde Irak’taki bazı siyasi ve ekonomik sorunlar, ticaretimizi olumsuz etkilemişti. Neyse ki, bu sorunlar yavaş yavaş çözülüyor ve ticaretimiz yeniden canlanıyor. Umarım, Irak’taki istikrar sağlanır ve biz de daha rahat ticaret yapabiliriz” şeklinde konuştu.
Türkiye’nin komşu ülkelerle olan ticaretindeki bu olumlu trendin devam edip etmeyeceği merak konusu. Uzmanlar, bu konuda farklı görüşlere sahip. Bazı uzmanlar, bölgesel istikrarsızlıkların ve ekonomik sorunların ticareti olumsuz etkileyebileceğini belirtirken, bazıları ise Türkiye’nin komşularıyla olan ilişkilerini geliştirmesi ve yeni pazarlara açılması durumunda, ihracatın daha da artabileceğini savunuyor.
Sonuç olarak, Türkiye’nin komşu ülkelerle olan ticareti, ekonomimiz için önemli bir gösterge. İhracatın artması, üretimden istihdama kadar birçok alanda olumlu yansımalar yaratıyor. Umarım, bu olumlu trend devam eder ve Türkiye ekonomisi daha da güçlenir.
Kaynak: BHA