Avustralya’da yapılan bir araştırma, ergenler arasında elektronik sigara kullanımının arttığını ve gençlerin büyük bir kısmının ne tükettiklerinin farkında olmadığını ortaya koydu. Sosyal medyanın özendirici rolü ve ebeveynlerin tutumunun önemi vurgulanıyor.

Vaping Alarmı: Gençler Ne Soluduklarını Bilmiyor

Avustralya’dan gelen son haberler pek iç açıcı değil. Ergenler arasında elektronik sigara, yani “vape” kullanımı hızla yayılıyor ve işin en korkutucu yanı, gençlerin çoğu bu cihazlarla ne tükettiklerinin farkında bile değil. Queensland Üniversitesi’nden Giang Vu’nun yürüttüğü bir araştırma, bu tehlikeli trendin boyutlarını gözler önüne seriyor.

Sosyal Medya ve Arkadaş Etkisi

Araştırmaya göre, elektronik sigara kullanan arkadaşları olan gençlerin bu alışkanlığa başlama olasılığı tam 15 kat daha fazla! Bu durum, akran etkisinin ne kadar güçlü olduğunu bir kez daha gösteriyor. Özellikle sosyal medya platformlarında yayılan, vaping’i “havalı” ve “daha sağlıklı” gösteren içerikler, gençleri adeta bir girdaba çekiyor. Sanki okul bahçelerinde elden ele dolaşan sigaraların yerini, artık sosyal medyada paylaşılan “vape” videoları almış durumda.

Peki, bu durumla ilgili ne gibi önlemler alınıyor? Uzmanlar, sosyal medya içeriklerinin daha sıkı denetlenmesi gerektiğini söylüyor. Özellikle gençleri hedef alan farkındalık kampanyalarının önemi de vurgulanıyor. Çünkü görünen o ki, gençlerimiz neyle karşı karşıya olduklarını tam olarak bilmiyor.

Toplumsal Algıdaki Değişim

Araştırmacılar, toplumun elektronik sigaraya bakış açısında da ilginç bir değişim olduğunu belirtiyor. 2015 yılında vaping’e karşı olanların oranı yüzde 55 civarındayken, 2020’de bu oran yüzde 77’ye yükselmiş. Bu artış, kullanım oranlarında bir nebze düşüşe neden olsa da, sosyal medyadaki “vaping trendi” hala ciddi bir tehdit olarak görülüyor.

Gary Chung Kai Chan, araştırma ekibinden bir isim ve önemli bir uyarıda bulunuyor: “Vaping’in sağlıklı bir yaşam tarzı gibi sunulması gençleri yanıltabilir.” Bu sözler, durumun vahametini açıkça ortaya koyuyor. Sanki birileri, zehri şekerle kaplayıp çocuklarımıza sunuyor.

Ebeveynlerin Rolü Hayati Önemde

Araştırmanın sevindirici bir bulgusu da var: Ebeveynlerin tutumu, gençler üzerinde koruyucu bir etki yaratıyor. Vaping’e karşı olumsuz yaklaşan ebeveynlerin çocuklarının bu alışkanlığa yönelme olasılığı yaklaşık yüzde 70 oranında azalıyor. Yani, anne babaların bu konudaki duruşu, çocuklarının sağlığı için hayati bir öneme sahip. Belki de akşam yemeklerinde bu konuyu açıp, çocuklarımızla dertleşmenin tam zamanı.

Tehlikenin Boyutları Artıyor: THC ve Sentetik Kannabinoidler

American Journal of Preventive Medicine’da yayımlanan bir başka araştırma ise, durumu daha da karmaşık hale getiriyor. Gençler arasında THC (esrarın etken maddesi) ve CBD gibi maddelerin yanı sıra, sentetik kannabinoid içeren maddelerin de vaping yoluyla kullanımının arttığı belirlenmiş. Bu maddeleri kullananların bazılarının 12 yaşından küçük olduğu ve kız çocukları arasında kullanım oranlarının erkeklere göre daha yüksek olduğu tespit edilmiş. Durum gerçekten vahim!

2021’de ne içtiğini bilmeyen gençlerin oranı yüzde 1,8 iken, bu oran 2023’te yüzde 4,7’ye yükselmiş. Bu da demek oluyor ki, gençlerimiz bir şeyleri soluyor ama ne olduğunu bilmiyor. Sanki bir bilinmeze doğru sürükleniyorlar.

Uzmanlar Uyarıyor: Vaping Öldürebilir

Uzmanlar, vaping’in akciğer hasarı, kalp-damar hastalıkları ve toksik kimyasallara maruz kalma gibi birçok sağlık sorununa yol açabileceğini söylüyor. Özellikle gelişim çağındaki gençler, bu maddelerin bağımlılık yapıcı etkilerine ve uzun vadeli sağlık sorunlarına karşı çok daha savunmasız. Araştırmacı Chung, bu maddelerin ölüme dahi neden olabileceği uyarısında bulunuyor. Bu uyarı, hepimiz için bir alarm zili olmalı.

Peki, Ne Yapmalı?

Bu noktada hepimize büyük görevler düşüyor. Ebeveynler olarak çocuklarımızla açık iletişim kurmalı, onları bu tehlikeler konusunda bilinçlendirmeliyiz. Okullarda bu konuda eğitimler verilmeli, sosyal medya platformları daha sıkı denetlenmeli ve farkındalık kampanyaları düzenlenmeli. Unutmayalım ki, çocuklarımızın sağlığı ve geleceği söz konusu. Bu konuda hep birlikte hareket etmeliyiz.

Belki de en önemlisi, çocuklarımıza örnek olmak. Onların gözünde “havalı” olmak için değil, sağlıklı bir yaşam sürmeleri için çaba göstermeliyiz. Çünkü onlar, bizim geleceğimiz.