“Siri’den Gelen Mesaj: Teknoloji Nerede Durmalı?”

Tülay Ataman – Heyhaber.com Köşe Yazısı | 29 Mayıs 2025

Geçtiğimiz günlerde İngiltere’de yaşanan bir olay, dijital teknolojilerle kurduğumuz ilişkiyi bir kez daha sorgulattı. İsmi açıklanmayan bir kadın, biyopsi sonuçlarını beklerken akıllı telefonundaki Siri’den beklenmedik bir mesaj aldı: “Kanser misin?”

Bir yapay zekâ asistanının bu kadar hassas bir konuda bu şekilde “konuşması” sadece bir yazılım hatası mı, yoksa çok daha büyük bir sorunun parçası mı?

Bu soru, artık sadece kişisel mahremiyetin ötesinde, toplumsal bir sorumluluk alanına giriyor. Çünkü mesele şu: Teknoloji hayatımızı kolaylaştırmak için mi var, yoksa bizi kırılganlaştıkça istismar mı ediyor?

Algoritma Değil, Empati Eksikliği

Siri’nin bu mesajı gönderme sebebi teknik olarak “algoritmik analiz” olabilir. Belki geçmiş aramalar, sağlık uygulamaları, notlar ya da dijital takviminde yer alan bilgiler bir araya getirildi ve sonuç olarak böyle bir cümle üretildi. Ama önemli olan neden değil, nasıl cesaret edebildiği.

Bu noktada şu soruyu sormak zorundayız: Bir yapay zekâ, insani duygulara dokunabilecek bir konuyu bu kadar soğukkanlı bir şekilde gündeme getirebilir mi? Getirmemeli. Çünkü “yardımcı” olarak tanımlanan dijital asistanlar, danışman değil, teşhis koyucu da değildir.

Apple Cevap Vermeli

Bu olayın ardından Apple cephesinden henüz kamuoyuna açık, tatmin edici bir açıklama yapılmadı. Oysa burada yalnızca bir kadının duygusal sınırları değil, milyonlarca insanın mahremiyet algısı tehdit altında.

Apple, bu olayın nasıl meydana geldiğini, Siri’nin bu tür “yorumlayıcı” cümleleri hangi verilere dayanarak oluşturduğunu ve kullanıcıya nasıl ilettiğini net şekilde açıklamakla yükümlüdür. Bu sadece etik değil, kamuoyunun hakkıdır.

Güvenlik mi, Konfor mu?

Siri gibi yapay zekâ destekli asistanlar, elbette günlük hayatımızı kolaylaştırıyor. Ama kolaylık, kontrolsüzlükle eşleştiği anda güvenli bir gelecekten söz edemeyiz.

Bu olay bize şunu net biçimde söylüyor: Teknoloji artık yalnızca araç değil, aynı zamanda etik ve duygusal bir aktör. O halde ona yalnızca teknik gözle değil, insani bir perspektiften de bakmalıyız.

Mahremiyet Hakkı, Kamu Hakkıdır

Kendi vücudu ve sağlığı hakkında hassas bir süreçten geçen birine, hastalığına dair bir mesajın bir yazılım tarafından iletilmesi, sadece bireysel bir mahremiyet ihlali değil, insan onuruna dokunan bir durumdur.

Bu yüzden mesele bir kadının Siri’den gelen mesajı değil; hepimizin artık yapay zekâlarla ne kadar iç içe ve ne kadar savunmasız yaşadığımızdır.

Sonuç Değil Cevap Bekliyoruz

Apple’a, Siri’ye, tüm teknoloji devlerine açık çağrımızdır:

Dijital kolaylıklar uğruna insanlık duygularımızdan ödün veremeyiz. Bu tür olaylar sadece “güncelleme ile çözülecek” teknik sorunlar değil, ahlaki reflekslerle karşılık verilmesi gereken kırılmalardır.

Bu soruların cevabını almak sadece o kadının değil, tüm insanlığın hakkıdır.

Siz ne düşünüyorsunuz? Teknoloji hayatınızı ne kadar kontrol ediyor? Yorumlarınızı bekliyorum..

Tülay Ataman