Ulaştırma Bakanı Uraloğlu, demiryolu yatırımlarının karbon emisyonunu 8,9 milyon ton azalttığını açıkladı. Bakanlık, 2053 sıfır emisyon hedefiyle çevre dostu projelere ağırlık veriyor.
Ankara – Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, çevreci adımların meyvelerini vermeye başladığını duyurdu. Bakan Uraloğlu, özellikle demiryolu yatırımlarıyla karbon salınımında önemli bir düşüş sağlandığını belirterek, “Demiryolu yatırımlarımız sayesinde toplamda 8,9 milyon ton daha az karbon emisyonu atmosfere salındı,” dedi. Bu açıklama, Ankara’da düzenlenen Yeşil Kalkınma Vakfı’nın “Sürdürülebilir Ulaşım Zirvesi”nde geldi. Zirve, ulaşım sektörünün geleceği ve çevreye duyarlı çözümler üzerine yoğunlaştı.
Bakan Uraloğlu, zirvede yaptığı konuşmada, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın önceliklerinden birinin ulaşım ve iletişim politikalarını küresel trendler ve çevresel sorumluluklar doğrultusunda şekillendirmek olduğunu vurguladı. “İklim değişikliği, artan nüfus ve sanayileşme baskısı, doğal kaynakların sürdürülebilir kullanımını her zamankinden daha önemli hale getirdi,” diyen Uraloğlu, son yıllarda yaşanan kuraklık, sel ve orman yangınları gibi doğal afetlerin bu durumu daha da gözler önüne serdiğini belirtti.
Türkiye’nin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde 2053 net sıfır emisyon hedefi ve Paris İklim Anlaşması’na taraf olarak iklim değişikliğiyle mücadelede kararlılığını gösterdiğini hatırlatan Bakan Uraloğlu, bakanlık olarak bu hedef doğrultusunda özellikle ulaştırma sektöründe sıfır emisyona geçiş çalışmalarına hız verdiklerini ifade etti. Vatandaşlar, bu hedefin ne kadar gerçekçi olduğu konusunda farklı görüşlere sahip. Kimi, bu tür hedeflerin çevre bilincini artırmak için önemli olduğunu düşünürken, kimi de mevcut ekonomik koşullar ve sanayileşme hızı göz önüne alındığında bu hedefe ulaşmanın zor olduğunu belirtiyor.
Bakan Uraloğlu, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın kurumsal karbon ayak izi hesaplamasını Türkiye’de ilk gerçekleştiren bakanlık olmaktan gurur duyduklarını da sözlerine ekledi. “İklim kriziyle mücadelede öncü bir rol üstlenerek, çevreye duyarlı, karbon emisyonunu azaltan ulaşım sistemlerini hayata geçiren projeler geliştiriyoruz,” dedi. Bu kapsamda başlatılan ‘Türkiye’nin Ulaşımda Net Sıfır Emisyon Yol Haritası’ projesinin Avrupa Birliği mali iş birliği çerçevesinde finanse edildiğini ve sektördeki tüm ulaşım modlarını kapsayacak şekilde yürütüldüğünü belirtti.
Türkiye’de yük taşımacılığının yaklaşık yüzde 85’inin karayolu ile yapıldığına dikkat çeken Bakan Uraloğlu, bu durumun sektörü karbon salınımı açısından öncelikli bir alan haline getirdiğini söyledi. “Bu doğrultuda Bakanlık olarak, karayolu taşımacılığında yeşil dönüşümü sürdürülebilirliğin merkezine yerleştirerek; elektrikli kamyon, otobüs, minibüs, çekici ve otomobillerin sektörde kullanımına imkan sağlayacak mevzuat düzenlemeleri yaptık,” dedi. Bu düzenlemeler, sektör temsilcileri tarafından olumlu karşılanırken, elektrikli araçların yaygınlaşması için altyapı çalışmalarının da hızlandırılması gerektiği vurgulanıyor.
Kent içi ulaşımda da çevresel duyarlılıkla hareket ettiklerini belirten Bakan Uraloğlu, paylaşımlı elektrikli skuterların kısa mesafeli ulaşımda şahsi araç kullanımını azaltmak amacıyla hayata geçirildiğini söyledi. “2021’de yürürlüğe aldığımız Elektrikli Skuter Yönetmeliği kapsamında bugüne kadar 26 firma, yaklaşık 65 bin skuter ile Türkiye’nin birçok ilinde faaliyet göstermeye başladı,” diye ekledi. Ancak, skuter kullanımının yaygınlaşmasıyla birlikte yaşanan trafik kazaları ve park sorunları da tartışma konusu olmaya devam ediyor.
Bakan Uraloğlu, “Kombine Taşımacılık Yönetmeliği” ve “Yeşil Lojistik Belgesi” uygulamalarıyla da çevre dostu taşımacılığı teşvik ettiklerini dile getirdi. “Yeşil Lojistik Belgesi alan firmalara, yetki belgesi başvurularında yüzde 50 indirim, taşıt kartı ücretlerinde ise yüzde 95’e varan destekler sağlıyoruz,” dedi. 2025 yılı itibarıyla 42 Taşıma İşleri Organizatörlüğü Yetki Belgesi sahibi işletmecinin bu belgeye sahip olduğunu belirten Uraloğlu, bu uygulamaların enerji ve kaynak tasarrufu sağlarken çevre dostu taşımacılığı da yaygınlaştırdığını vurguladı.
Sürdürülebilir ulaşımın yalnızca çevresel değil, aynı zamanda ekonomik ve sosyal kalkınmanın da temel taşlarından biri olduğunu vurgulayan Bakan Uraloğlu, son 23 yılda gerçekleştirdikleri yaklaşık 296,5 milyar dolarlık yatırımla mobilite, lojistik ve dijitalleşme odaklı birçok projeyi hayata geçirdiklerini söyledi. “6 bin 101 kilometre olan bölünmüş yol uzunluğumuzu 29 bin 832 kilometreye yükselterek; yıllık yaklaşık 2 milyar 453 milyon litre akaryakıt tasarrufu elde ettik. Çevreye zarar veren araçların karbon emisyonunu da 5,27 milyon ton azaltarak doğanın korunmasına katkı sağladık,” dedi.
Demiryolu yatırımlarının yanı sıra, Bakanlık tarafından hayata geçirilen diğer projeler de dikkat çekiyor. Özellikle şehir içi raylı sistem projeleri, toplu taşıma kullanımını teşvik ederek karbon salınımının azaltılmasına katkıda bulunuyor. Ankara’da yaşayan Ayşe Teyze, “Eskiden işe gitmek için saatlerce trafikte beklerdim. Şimdi metro sayesinde çok daha rahat ve hızlı bir şekilde ulaşım sağlayabiliyorum,” diyerek raylı sistemlerin hayatına kattığı kolaylığı dile getiriyor.
2025’te 13 bin 919 kilometre olan demiryolu ağını 2028’de 17 bin 500 kilometreye, 2053’te ise 28 bin 600 kilometreye çıkararak çevre dostu ulaşım sistemlerini güçlendirmeyi hedeflediklerini belirten Bakan Uraloğlu, demiryolunda yük taşımacılığı payını yüzde 5’ten yüzde 22’ye yükseltmek için projelerle daha güvenli, dengeli ve çevre dostu çok modlu taşımacılığı desteklediklerini söyledi.
Akıllı Ulaşım Sistemlerinin de trafik akışının iyileştirilmesi yoluyla emisyonların azaltılmasına destek olduğunun altını çizen Bakan Uraloğlu, Kooperatif AUS test ve Uygulama Koridoru ile dünyadaki yenilikçi teknolojilerin Türkiye’de uygulanması sağladıklarını belirtti. İstanbul ve Antalya’da Kooperatif Akıllı Ulaşım Sistemleri (K-AUS) pilot uygulamalarına başlandığını ve akıllı ulaşım sistemlerini yaygınlaştırmak için fiber optik altyapımızı karayolu ağlarımızda 20 bin kilometreye çıkaracaklarını sözlerine ekledi.
Bakan Uraloğlu, fosil yakıtlardan temiz enerjiye geçişte elektrikli araçların kritik bir rol oynadığını belirterek, Türkiye genelindeki toplam elektrikli otomobil sayısının 2025 Haziran ayı itibariyle 268 binin üzerine çıktığını ve ülkemizde 31 bin 433 elektrikli araç şarj soketi bulunduğunu söyledi. Elektrikli araç kullanımının yaygınlaşması, benzin istasyonlarının yerini şarj ist