Türkiye’nin komşu ülkelere ihracatı 2025’in ilk yarısında yükselişe geçti. Özellikle Suriye’ye yapılan mücevher ihracatındaki artış dikkat çekerken, Irak’a hububat ihracatı da önemli bir yer tuttu.
Özet: Türkiye’nin komşu ülkelere ihracatı 2025’in ilk yarısında yükselişe geçti. Özellikle Suriye’ye yapılan mücevher ihracatındaki artış dikkat çekerken, Irak’a hububat ihracatı da önemli bir yer tuttu.
Ankara’dan gelen son dakika haberine göre, Türkiye’nin sınır komşularıyla olan ticareti bu yılın ilk altı ayında yüzleri güldürdü. Ticaret Bakanlığı ve Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin (TİM) ortaklaşa yayınladığı verilere göre, komşu yedi ülkeye yapılan ihracat toplamda 13 milyar 293 milyon dolara ulaştı. Bu rakam, geçen senenin aynı döneminde 12 milyar 679 milyon dolar olarak kayıtlara geçmişti. Yani, komşularla ticaretimizde yaklaşık yüzde 4,8’lik bir artış söz konusu.
Peki, bu artış ne anlama geliyor? Özellikle son yıllarda yaşanan ekonomik dalgalanmalar ve küresel belirsizlikler düşünüldüğünde, komşu ülkelerle ticaretin canlı kalması Türkiye ekonomisi için oldukça önemli bir işaret olarak değerlendiriliyor. Sadece rakamlara bakmak yetmez, bu ticaretin arka planında yatan nedenleri ve etkilerini de irdelemek gerekiyor.
Rakamlara biraz daha yakından bakalım. 2025’in ilk yarısında Türkiye’nin en çok ihracat yaptığı komşu ülke, yaklaşık 5 milyar dolarla Irak oldu. Irak’ı sırasıyla 2,2 milyar dolarla Bulgaristan, 1,8 milyar dolarla Yunanistan ve 1,7 milyar dolarla Gürcistan izledi. Bu dört ülke, komşu ülkelerle yapılan ticaretin büyük bir bölümünü oluşturuyor.
Ancak asıl dikkat çekici nokta, Suriye’ye yapılan ihracattaki olağanüstü artış. Yüzde 45’lik bir artışla Suriye, ihracat artışında açık ara öne çıkıyor. Bu durum, Suriye’deki iç savaşın etkilerinin azalmaya başlaması ve yeniden yapılanma sürecinin hızlanmasıyla ilişkilendirilebilir. Elbette, bu artışın insani yardımların ve ticari ilişkilerin yeniden canlanmasıyla da yakından ilgisi var.
Peki bu durum ne anlama geliyor? Suriye’deki bu canlanma, Türkiye için sadece ekonomik değil, aynı zamanda stratejik bir öneme de sahip. Bölgedeki istikrarın sağlanması ve ticari ilişkilerin güçlenmesi, Türkiye’nin bölgedeki rolünü de pekiştirecektir.
Gelelim hangi ürünleri komşularımıza sattığımıza. Fasıl bazında incelendiğinde, Türkiye’nin komşularına ihracatında öne çıkan kalemler hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri oldu. Bu ürün grubunda sadece Irak’a yapılan ihracatın değeri 921 milyon 960 bin dolara ulaştı. Irak’a en çok sattığımız ikinci ürün grubu ise mobilya, kağıt ve orman ürünleri (551 milyon dolar).
Suriye’ye yapılan ihracatta ise bambaşka bir tablo var. Ocak-haziran döneminde Suriye’ye yapılan mücevher satışı 3 milyon 861 bin dolara çıktı. Bu, Suriye’ye yapılan diğer ürün gruplarına kıyasla oldukça yüksek bir rakam. Belki de Suriyeliler, savaşın zorlu günlerini geride bırakırken kendilerini biraz şımartmak istiyorlar, kim bilir?
Bu durum, ticaretin sadece rakamlardan ibaret olmadığını, aynı zamanda insanların ihtiyaçları, tercihleri ve kültürel özellikleriyle de yakından ilişkili olduğunu gösteriyor. Belki de Suriye’deki düğünlerin artmasıyla mücevher talebi de yükselmiştir. Kim bilir, belki de Suriyeli gelinler, Türkiye’den gelen mücevherlerle evliliklerini taçlandırıyorlardır.
Her ne kadar genel tabloda bir artış olsa da, İran ve Irak’a yapılan ihracatta düşüş yaşanması dikkat çekiyor. Peki, bu düşüşün nedenleri neler olabilir? Uzmanlar, İran’a uygulanan uluslararası yaptırımların ve Irak’taki siyasi istikrarsızlığın bu düşüşte etkili olduğunu belirtiyorlar. Ayrıca, bu ülkelerdeki ekonomik sorunlar ve döviz kurlarındaki dalgalanmalar da ticareti olumsuz etkileyebilir.
Ancak, bu düşüşün kalıcı olup olmayacağı henüz belirsiz. İran ve Irak’taki durumun düzelmesiyle birlikte, bu ülkelere yapılan ihracatın yeniden artması bekleniyor. Türkiye’nin bu ülkelerle olan tarihi ve kültürel bağları, ticari ilişkilerin yeniden canlanmasında önemli bir rol oynayacaktır.
Sonuç olarak, Türkiye’nin komşu ülkelerle olan ticareti, hem ekonomik hem de siyasi açıdan büyük bir öneme sahip. Bu ticaret, Türkiye ekonomisine katkı sağlamanın yanı sıra, bölgedeki istikrarın ve işbirliğinin de artmasına yardımcı oluyor. Komşularla iyi ilişkiler, sadece ekonomik değil, aynı zamanda sosyal ve kültürel alışverişi de beraberinde getiriyor.
Unutmayalım ki, komşularımızla olan ilişkilerimiz, sadece birer ticaret ortağı olmanın ötesinde, aynı zamanda birer dostluk ve kardeşlik köprüsü de kurmamızı sağlıyor. Bu köprüler ne kadar sağlam olursa, bölgemiz de o kadar güvenli ve müreffeh olacaktır.