ATİLLA İLHAN’IN HAYATI

Attila İlhan, 15 Haziran 1925’te İzmir’in Menemen ilçesinde doğmuştur. 11 Ekim 2005’te İstanbul’da yaşamını yitirmiştir.

İzmir’de Karşıyaka Cumhuriyet İlkokulu ve Karşıyaka Ortaokulu’nu bitirmiş, Atatürk Lisesi’ndeki öğrenciliği sırasında Türk Ceza Kanunu’nun 141. maddesine aykırı davrandığı gerekçesiyle tutuklanmış ve okuldan uzaklaştırılmıştır. Danıştay kararıyla eğitimini sürdürme hakkını kazanmıştır. İstanbul’da Işık Lisesi’nden mezun olmuştur. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ndeki yüksek öğrenimini ise yarıda bırakmıştır.

6 yıl aralıklarla Paris’te yaşayıp Türkiye’ye dönmüştür. Çeşitli gazete ve dergilerde çalışmış, Demokrat İzmir Gazetesi Genel Yayın Müdürlüğü ve Başyazarlığı’nı üstlenmiştir. Ankara’da Bilgi Yayınevi Danışmanlığı’nı da yapmıştır.

Senaryolarında “Ali Kaptanoğlu” takma adını kullanmıştır. Yeni Ortam, Dünya, Milliyet, Söz gazetelerinde köşe yazıları yazmıştır. Yelken ve Sanat Olayı dergilerini de yönetmiştir.

KARİYERİ

1946 CHP şiir yarışmasında “Cebbaroğlu Mehemmed” şiiriyle birincilik ödülü kazanmıştır. Bu başarıdan sonra hızla tanınıp sevilmiştir.

Genç, Yeni Nesil, Varlık, Aile, Yirminci Asır, Seçilmiş Hikayeler, Kaynak, Ufuklar, Mavi, Yeditepe, Dost, Yelken, Ataç, Yön, Milliyet Sanat, Sanat Olayı gibi dergilerde şiirleri, deneme ve eleştirileri yayınlanmıştır.

Garip Akımı ve İkinci Yeni şiirine karşı çıktı. Mavi ya da Maviciler adıyla tanınan toplumcu gerçekçi şiir akımını başlattı.

Şiire yeni bir ses düzeni, taşkın, coşkulu bir anlatım ve kendisine özgü bir duyarlılık getirdi. Sisler Bulvarı, Yağmur Kaçağı, Ben Sana Mecburum şiir kitaplarındaki şiirleriyle genç şair kuşağını etkiledi. Yasak Sevişmek, Elde Var Hüzün kitaplarındaki şiirlerinde divan şiiri ve şarkılardan da yararlandı.

İlk iki romanı Sokaktaki Adam ve Zenciler Birbirine Benzemez’den sonraki romanlarında tarihsel konulara ağırlık vermeye başladı. Bu tür romanlarında öz Türkçe akımına karşı çıktı.

ŞİİRLERİ

• Duvar (1948)
• Sisler Bulvarı (1954)
• Yağmur Kaçağı (1955)
• Ben Sana Mecburum (1960)
• Bela Çiçeği (1962)
• Yasak Sevişmek (1968)
• Tutkunun Günlüğü (1973)
• Böyle Bir Sevmek (1977)
• Elde Var Hüzün (1982)
• Korkunun Krallığı (1987)
• Ayrılık Sevdaya Dahil (1993)
• Kimi Sevsem Sensin (2002)

ESERLERİ

• Sokaktaki Adam (1953)
• Zenciler Birbirine Benzemez (1957)
• Kurtlar Sofrası (1963/64)
• Bıçağın Ucu (1973)
•  Sırtlan Payı (1974)
• Yaraya Tuz Basmak (1978)
• Fena Halde Leman (1980)
• Dersaadet’te Sabah Ezanları (1981)
• Haco Hanım Vay (1984)
• O Karanlıkta Biz (1988)
• Allahın Süngüleri-Reis Paşa (2002)
• Gâzi Paşa (2005)
• O Sarışın Kurt (2007)
• Yengecin Kıskacı (1999)
• Abbas Yolcu (1957)
• Yanlış Kadınlar Yanlış Erkekler (1985)
• Hangi Sol (1970)
• Hangi Batı (1972)
• Hangi Seks (1976)
• Hangi Sağ (1980)
• Hangi Atatürk (1981)
• Hangi Edebiyat (1993)
• Hangi Laiklik (1995)
• Hangi Küreselleşme (1997)
• Faşizmin Ayak Sesleri (1975)
• Gerçekçilik Savaşı (1980)
• Batı’nın ‘Deli Gömleği’ (Gazete yazıları, 1981)
• “İkinci Yeni” Savaşı (1983)
• Sağım Solum Sobe (Gazete yazıları, 1985)
• Ulusal Kültür Savaşı (1986)
• Sosyalizm Asıl Şimdi (1991)
• Aydınlar Savaşı (1991)
• Kadınlar Savaşı (1992)
• Bir Sap Kırmızı Karanfil (1988)
• Ufkun Arkasını Görebilmek (1999)
• Sultan Galiyef (2000)
• Dönek Bereketi (2002)
• Yıldız, Hilâl ve Kalpak (2004)
• Kanton’da İsyan (Malraux)
• Umut (Malraux)
• Basel’in Çanları (Aragon)
• Yalnızlar Rıhtımı (Lütfi Akad) (1959)
• Ateşten Damla (Memduh Ün) (1960)
• Şoför Nebahat (Metin Erksan) (1960)
• Devlerin Öfkesi (Nevzat Pesen) (1960)
• Rıfat Diye Biri (Ertem Göreç) (1962)
• Ver Elini İstanbul (Aydın Arakon) (1962)
• Paranın Kiri (1979)
• Sekiz Sütuna Manşet (6 bölüm) (1982)
• Kartallar Yüksek Uçar (12 bölüm) (1984)
• Yarın Artık Bugündür (1986)
• Yıldızlar Gece Büyür (16 bölüm) (1992)
• Tele-Flaş (13 bölüm) (1993)

ÖDÜLLERİ

• 1946 CHP Şiir Yarışması Birinciliği
• 1974 Türk Dil Kurumu Şiir Ödülü Tutuklunun Günlüğü ile
• 1975 Yunus Nadi Roman Armağanı Sırtlan Payı ile

Haber : Dilara Baydi