Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de düzenlenen Türk Dünyası Ticaret Fuarı, Özbekistan’ın yıldızlaşan performansı ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin kararlı duruşuyla dikkat çekti. Fuar, Türk devletleri arasındaki ekonomik iş birliğini artırma potansiyeliyle öne çıkıyor.

Türk Dünyası Ticaret Fuarı: Bakü’den Yükselen İş Birliği Sesi

Ankara – Bahar havasının estiği bir Ekim sabahında, ajansımız BHA’dan Murat Anar’ın kaleme aldığı dikkat çekici bir inceleme, gözlerimizi Bakü’ye, Türk Dünyası Ticaret Fuarı’na çevirmemize neden oldu. Anar, yazısında fuarın sadece bir ticaret etkinliğinden öte, Türk devletleri arasındaki birlik ve beraberlik ruhunu pekiştiren bir platform olduğuna vurgu yapıyor. Peki, bu fuarda neler yaşandı, hangi ülkeler öne çıktı ve geleceğe dair ne gibi mesajlar verildi? Gelin, Anar’ın gözünden bu önemli fuarı birlikte inceleyelim.

Bakü’de Türk Dünyası Buluşması

Aygün Aliyeva’nın organizatörlüğünde, 10-12 Haziran 2025 tarihleri arasında Bakü Expo’da gerçekleşen “Türk Dünyası Ticareti” fuarı, adeta bir gökkuşağı gibiydi. Türkiye’den Azerbaycan’a, Kazakistan’dan Özbekistan’a, Kırgızistan’dan Türkmenistan’a, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nden Macaristan’a, Pakistan’dan Çin’e kadar geniş bir coğrafyadan katılım sağlandı. Tarımdan inşaata, organik ürünlerden mobilyaya, otomobil yedek parçalarından doğal sağlık ürünlerine kadar 20’den fazla sektörde faaliyet gösteren yüzden fazla firma, fuarda boy gösterdi. Fuarın amacı, Türk dünyası arasındaki ticareti canlandırmak ve yeni iş birliği fırsatları yaratmaktı.

Özbekistan’ın Parlayan Yıldızı

Fuarın en dikkat çeken ülkesi hangisiydi diye soracak olursanız, Murat Anar’ın da belirttiği gibi, tartışmasız Özbekistan. Stand tasarımları, pazarlama stratejileri ve ürün çeşitliliğiyle Özbekistan, fuara adeta damgasını vurdu. Altından tekstile, ayakkabıdan otomobile kadar birçok sektörde iddialı ürünlerini sergileyen Özbekistan, Cumhurbaşkanı yardımcısı düzeyinde bir heyetle fuara katılım gösterdi. Anar, Özbekistan’ın Türk dünyası ticaretinde zamanla daha da önemli bir rol oynayacağını öngörüyor. Özbekistan’ın bu başarısı, ülkenin son yıllarda gerçekleştirdiği ekonomik reformların ve yatırım teşviklerinin bir sonucu olarak değerlendirilebilir.

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nden Net Duruş

Fuarın bir diğer dikkat çekici katılımcısı ise Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) oldu. KKTC’nin standı, Aygün Aliyeva’nın stratejik yaklaşımıyla Macaristan’ın standının hemen yanına konumlandırılmıştı. Bu durum, Macaristan’ın KKTC ile doğrudan temas kurmasını sağladı. KKTC Başbakanı, Başbakan Yardımcısı, Turizm Kültür Gençlik ve Çevre Bakanı, Ekonomi Bakanı gibi üst düzey yetkililerin fuarda yer alması, KKTC’nin Türk dünyasına verdiği önemi açıkça gösterdi. Anar, KKTC’nin bu katılımıyla Türk devletlerine “Biz Türk devletlerinin ayrılmaz bir parçasıyız, Türk dünyasında varız ve var olmaya devam edeceğiz” mesajını verdiğini belirtiyor. KKTC’nin bu duruşu, Türk dünyası adına önemli bir adımdı. Aygün Aliyeva’nın bir sonraki fuarın Özbekistan’da, ondan sonraki fuarın ise KKTC’de düzenleneceği açıklaması, bu kararlılığı daha da perçinledi.

Gönülden Geçenler…

Murat Anar, yazısında fuarın Türk dünyasının ticari kapasitesini artırmak için önemli bir vizyon sunduğunu, ancak bu vizyonun daha da geliştirilmesi gerektiğini vurguluyor. Özellikle Türkiye’nin fuarda daha aktif bir rol oynamasını beklediğini ifade eden Anar, Azerbaycan’ın da sektörel anlamda bu fırsatı daha iyi değerlendirebileceğini belirtiyor. Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) ve Türk Yatırım Fonu’nun bu tür etkinliklere daha fazla destek vermesi gerektiğini savunan Anar, TDT üyesi ülkeler arasındaki 1.9 trilyon dolarlık ticaret hacminin neden hala 43 milyon dolarda kaldığını sorguluyor. Eğer Türk devletleri ekonomik olarak gelişmek ve ticaret kapasitelerini artırmak istiyorlarsa, birbirlerinin imkanlarından daha fazla yararlanmaları gerektiğini, aksi takdirde “Türk Birliği” fikrinin romantizmden öteye geçemeyeceğini ifade ediyor.

Fuarın Önemi: Ticari ve Diplomatik Bir Zafer

II. Türk Ticaret Fuarı’nın başta TRT Avaz olmak üzere Türkiye ve Azerbaycan medyası ile tüm Türk dünyası medyasında geniş yankı uyandırması, fuarın önemini bir kez daha ortaya koyuyor. Fuarın, İngilizce ve Rusça yayın yapan kanallarda da yer alması, Türk Birliği ve TDT’nin tüm dünyaya duyurulmasını sağlıyor. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin katılımıyla adının dünya kamuoyunda daha da bilinir hale gelmesi, fuarın sadece ticari değil, aynı zamanda diplomatik bir zafer olduğunu gösteriyor.

Gelecek Fuarlar Nasıl Olmalı?

Aygün Aliyeva’nın ROK Expo Danışmanlık Şirketi aracılığıyla kendi çabalarıyla hayata geçirdiği bu organizasyonun daha da geliştirilmesi gerektiğine inanan Murat Anar, Aliyeva’ya açık bir çağrıda bulunuyor: “Türk Dünyasını Turizm ve Yatırım Fuarında da bir araya getirin. Büyük bir eksikliği Türk Dünyası adına gidermiş olursunuz.” Türkiye’nin “Türk Birliği”nin beyni konumunda olduğunu vurgulayan Anar, yetkililere Türk Ticaret Fuarı’na destek çağrısında bulunuyor. TİKA ve ilgili bakanlıkların yerli ve milli markaları teşvik etmesi, bu markaların fuarlara katılımını sağlaması gerektiğini belirten Anar, ekonomik olarak zorlu bir dönemden geçen Türkiye için Türk dünyası ülkelerine açılmanın büyük bir fırsat olduğunu ifade ediyor. Milli otomobil markası TOGG’un neden Türk Devletleri Teşkilatı üyesi ülkelerin sokaklarında olmaması gerektiğini soran Anar, Türkiye’nin bu konuda öncü olması gerektiğini vurguluyor. Türk Devletleri Teşkilatı’nın Türk Ticaret Fuarı’nı mutlaka değerlendirmesi ve desteklemesi gerektiğini belirten Anar, Türk Yatırım Fonu’nun da bu fuara dikkatini çekmesi gerektiğini ifade ediyor.

Sonuç olarak, Murat Anar’ın değerlendirmesiyle Türk Dünyası Ticaret Fuarı, sadece bir ticaret etkinliği olmanın ötesinde, Türk devletleri arasındaki birlik ve beraberlik ruhunu pekiştiren, ekonomik iş birliğini artırma potansiyeli taşıyan önemli bir platform olarak öne çıkıyor. Fuarın başarısı, gelecekteki Türk dünyası ticaretine ve diplomatik ilişkilerine ışık tutacak gibi görünüyor.