Bakü’de düzenlenen Türk Dünyası Ticaret Fuarı, Türk devletleri arasındaki ekonomik iş birliği potansiyelini gözler önüne serdi. Fuarın en dikkat çekici katılımcılarından biri olan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, varlığıyla fuara damgasını vurdu.

Türk Dünyası Ticaret Fuarı Bakü’de Sona Erdi: KKTC’nin Varlığı Damga Vurdu

Azerbaycan’ın başkenti Bakü, 10-12 Haziran tarihleri arasında önemli bir etkinliğe ev sahipliği yaptı: Türk Dünyası Ticaret Fuarı. Aygün Aliyeva’nın organizatörlüğünde Bakü Expo’da düzenlenen fuar, Türkiye’den Çin’e kadar geniş bir coğrafyadan yüzlerce firmayı bir araya getirdi. Fuarın en çok konuşulan konularından biri ise Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin (KKTC) sergilediği kararlı duruş oldu.

Türk Dünyası Bakü’de Buluştu

Fuar, sadece Azerbaycan için değil, tüm Türk dünyası için önemli bir buluşma noktası oldu. Tarım ürünlerinden inşaat malzemelerine, mobilyadan otomobil yedek parçalarına kadar geniş bir yelpazede ürün ve hizmet sergilendi. Kazakistan, Özbekistan, Kırgızistan, Türkmenistan, Macaristan ve Pakistan gibi ülkeler de fuarda yerini aldı. Ancak, fuarın atmosferine damga vuran iki ülke vardı: Özbekistan ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti.

Özbekistan’dan Göz Kamaştıran Sunum

Özbekistan, fuarda kurduğu stantlar ve sergilediği ürünlerle adeta göz kamaştırdı. Tekstilden ayakkabıya, otomobilden altın işlemelere kadar birçok sektörde iddialı olduklarını gösterdiler. Cumhurbaşkanı yardımcısı düzeyinde bir katılım göstermeleri, Özbekistan’ın fuara verdiği önemi açıkça ortaya koydu. Fuarda Özbekistan standını ziyaret edenler, ülkenin ticari potansiyeline hayran kaldı. Birçok ziyaretçi, Özbekistan’ın önümüzdeki yıllarda Türk dünyası ticaretinde daha da önemli bir rol oynayacağını dile getirdi.

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nden Tarihi Duruş

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin fuardaki varlığı, birçok kişi için sürpriz oldu. Aygün Aliyeva’nın organizasyon becerisi sayesinde, KKTC standı Macaristan standının hemen yanına yerleştirildi. KKTC Başbakanı, Başbakan Yardımcısı, Turizm Kültür Gençlik ve Çevre Bakanı, Ekonomi Bakanı gibi üst düzey isimlerin fuara katılması, KKTC’nin kararlılığının bir göstergesiydi.

KKTC’nin fuarda sergilediği duruş, adeta bir mesaj niteliğindeydi: “Biz Türk devletlerinin ayrılmaz bir parçasıyız. Türk dünyasında varız ve sonsuza kadar var olacağız. Bizi bugün tanımasanız bile, yarın mutlaka tanıyacaksınız. Çünkü biz siziz, siz bizsiniz.” Bu mesaj, sadece fuara katılan diğer Türk devletlerine değil, tüm dünyaya duyurulmuş oldu.

Fuarın düzenleyicisi Aygün Aliyeva’nın, “Bir sonraki fuarımız Özbekistan’da, ondan sonraki fuarımız da Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde olacak” açıklaması, KKTC’nin gelecekteki ticari iş birlikleri açısından ne kadar önemli bir yere sahip olacağını gösteriyor. Bu açıklama, başta Azerbaycan olmak üzere diğer Türk devletlerinin KKTC’yi en kısa sürede tanıyacağına dair inancı da güçlendirdi.

Türkiye Neden Yoktu? Gönül İsterdi…

Fuarın ardından akıllarda kalan en önemli sorulardan biri, Türkiye’nin neden fuarda daha aktif bir rol oynamadığı oldu. Türk dünyasının ticari kapasitesini artırmak için büyük bir emek harcanan bu fuarda, Türkiye’nin daha fazla yer alması beklenirdi. Özellikle kültür, sanat, sinema, eğitim, edebiyat ve dil alanlarında “Turan” idealine ulaşmak için Türk dünyası ekonomisinin güçlü olması gerektiği düşüncesiyle, Türkiye’nin bu fuara daha fazla destek vermesi bekleniyordu.

Peki, Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) ve Türk Yatırım Fonu neredeydi? Türkiye başta olmak üzere TDT’ye üye ülkelerin, 1.9 trilyon dolarlık ticaret hacminin neden hala 43 milyon dolarlarda kaldığını sorgulaması gerekiyor. Türk Ticaret Fuarı’nın incelenmesi ve bu fuarın Türk dünyasına kattığı değerlerin göz ardı edilmemesi büyük önem taşıyor. Aksi takdirde, Türk devletleri ekonomik yönden gelişmediği, ticaret kapasitelerini artırmadığı ve birbirlerinin imkanlarından yararlanmadığı sürece, “Türk Birliği” fikri romantizmden öteye geçemeyecek.

Fuar Sadece Bir Etkinlik Değildi

II. Türk Ticaret Fuarı, sadece bir ticaret etkinliği olmanın çok ötesindeydi. TRT Avaz başta olmak üzere Türkiye ve Azerbaycan medyası ile tüm Türk dünyası medyasında geniş yer bulması, fuarın ne kadar önemli olduğunu gösteriyor. Ayrıca, bu fuarın “AnewZ” gibi dünyaya hitap eden bir kanalda İngilizce olarak yayınlanması, Rusça yayın yapan televizyon kanallarında ve yazılı basında yer alması, Türk Birliği’ni ve Türk Devletleri Teşkilatı’nı tüm dünyaya duyurması açısından büyük bir başarıydı. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin isminin ve katılımının dünyanın gözü önünde zihinlere kazınması, fuarın sadece ticari değil, aynı zamanda diplomatik bir zafer olduğunu da ortaya koydu.

Gelecek Fuarlar Nasıl Olmalı?

Aygün Aliyeva’nın kurduğu ROK Expo Danışmanlık Şirketi ile hayata geçirdiği bu organizasyonun daha da geliştirilmesi gerekiyor. Aliyeva’ya açık bir çağrıda bulunan uzmanlar, Türk dünyasını turizm ve yatırım fuarında da bir araya getirmesi gerektiğini belirtiyor. Bu, Türk dünyası adına büyük bir eksikliği giderecek önemli bir adım olacaktır.

Türkiye’nin, Türk Birliği’nin beyni konumunda olduğu unutulmamalı. Bu birliğin büyümesi ve ilerlemesi için Türkiye’nin daha aktif rol oynaması gerekiyor. Türk Ticaret Fuarı’na Türkiye’deki yetkililerin dikkatini çekmek gerekiyor. Unutulmamalıdır ki, Türk sadece Türkiye Cumhuriyeti’nde yaşayan Türk’ten ibaret değildir. TİKA ve ilgili bakanlıklar, yerli ve milli markaları teşvik ederek fuara katılımlarını sağlamalı. Belki de yapılacak bir iş birliği anlaşması, devletin vereceği desteğin yüz katı, bin katı olarak geri dönecektir. Ekonominin bu kadar zorlu olduğu bir dönemde, Türkiye’nin Türk dünyası ülkelerine açılması büyük bir fırsat sunuyor. Milli otomobil markası TOGG neden Türk Devleti Teşkilatı’na üye ülkelerin sokaklarında olmasın ki?

Türk Devletleri Teşkilatı, Türk dünyasının tamamına hitap eden Türk Ticaret Fuarı’nı mutlaka değerlendirmeye almalı ve desteklemeli. Türk Yatırım Fonu, bu fuarı görmezden gelmemeli. Türk devletleri, hem Aygün Aliyeva’yı daha güzel fuarlar yapmak için desteklemeli, hem de fuara katılacak firmalarına destek olmalı. Bir kişinin kendi çabalarıyla ve az destekle bu işi yapması ile Türk Devletleri Teşkilatı ülkelerinin her birinin bu fuarlara sahip çıkması arasında büyük bir fark var. Eğer bu kadarı bile dünyaya “Türk Birliği”ni duyuruyorsa, gerekli destek verildiği takdirde “Turan”ın mührünü dünya ticaretine vurmak artık hayal değil.