Eski ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Netanyahu’yu Batı Şeria’yı ilhak etme planlarından vazgeçmeye çağırdı. Trump, bu adımın ABD desteğinin kesilmesi anlamına geleceğini vurguladı.
Özet: Donald Trump, Time dergisine verdiği röportajda İsrail’in Batı Şeria’yı ilhak planlarına sert çıktı. ABD Başkan Yardımcısı JD Vance ise tasarının İsrail Meclisi’nden geçmesini “hakaret” olarak niteledi.
Washington’dan Ankara’ya uzanan bir diplomatik deprem hattı… Eski ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun Batı Şeria’yı ilhak etme hayallerine soğuk bir duş etkisi yarattı. Amerikan Time dergisine konuşan Trump, İsrail’in bu yönde atacağı adımların, Washington ile Tel Aviv arasındaki köklü ittifakı sarsabileceği uyarısında bulundu. “Bu olmayacak, bu olmayacak. Arap ülkelerine söz verdiğim için bu olmayacak,” diyen Trump, sözlerinin ağırlığını, “Böyle bir şey olursa İsrail, ABD’nin tüm desteğini kaybeder,” ifadeleriyle perçinledi.
Trump’ın bu çıkışı, İsrail Parlamentosu’nun Batı Şeria’ya ilişkin tartışmalı yasa tasarısının ön oylamadan geçmesinin ardından geldi. Söz konusu tasarı, uluslararası hukuka aykırı olarak kabul edilen Batı Şeria’daki Yahudi yerleşimlerinin İsrail topraklarına katılmasına zemin hazırlıyor. Bu durum, Filistinlilerin haklarını ihlal ettiği gerekçesiyle uluslararası toplumda geniş yankı uyandırmıştı.
Ankara’daki siyaset kulislerinde bu açıklamalar, Trump’ın olası bir başkanlık yarışında yeniden aday olması durumunda, dış politikada nasıl bir yol izleyeceğine dair önemli bir işaret olarak değerlendiriliyor. Zira Trump’ın, İsrail’e yönelik bu sert tutumu, geçmişte sergilediği koşulsuz destek anlayışından belirgin bir sapma olarak yorumlanıyor.
Konuyla ilgili bir diğer sıcak gelişme ise ABD Başkan Yardımcısı JD Vance’in İsrail ziyaretinin ardından yaptığı açıklamalar oldu. Vance, Batı Şeria’nın ilhakına ilişkin yasa tasarısının, kendisi İsrail’deyken mecliste ön oylamadan geçmesini “kendisine hakaret” olarak değerlendirdi. Tasarıyı “aptalca” olarak nitelendiren Vance, Trump yönetiminin bu girişime kesinlikle karşı olduğunu vurguladı. Havalimanında gazetecilere konuşan Vance, “Bu, sadece İsrail’in değil, ABD’nin de çıkarlarına aykırı bir adım olur,” dedi.
Peki, Trump ve Vance’in bu sert uyarıları, Netanyahu hükümetinin Batı Şeria’yı ilhak planları üzerinde nasıl bir etki yaratacak? Bu sorunun cevabı, önümüzdeki günlerde İsrail siyasetinde yaşanacak gelişmelerle netlik kazanacak. Ancak, Washington’dan gelen bu güçlü mesajlar, Netanyahu’nun elini zayıflatmış gibi görünüyor. İsrail kamuoyunda da bu konuda farklı görüşler var. Bazı kesimler, Batı Şeria’nın ilhakının İsrail’in güvenliği için elzem olduğunu savunurken, diğerleri ise bu adımın uluslararası alanda yalnızlaşmaya yol açabileceği endişesini taşıyor.
Bu arada, Filistin cephesinden de tepkiler gecikmedi. Filistin Yönetimi, Trump ve Vance’in açıklamalarını memnuniyetle karşıladıklarını duyurdu. Filistinli yetkililer, bu açıklamaların, uluslararası toplumun İsrail’in tek taraflı adımlarına karşı durması gerektiğinin bir göstergesi olduğunu vurguladı. Ramallah sokaklarında ise Filistinliler, ABD’den gelen bu mesajlara sevinçle karşılık verdi. Birçok Filistinli, Trump’ın açıklamalarının, Filistin davasına umut ışığı yaktığını düşünüyor.
Ankara’da Dışişleri Bakanlığı yetkilileri de konuyu yakından takip ediyor. Türkiye, başından beri İsrail’in Batı Şeria’yı ilhak planlarına karşı çıkıyor ve bu yönde atılacak adımların bölgedeki barış ve istikrarı tehlikeye atacağını savunuyor. Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Uluslararası hukuka aykırı bu tür girişimlerin kabul edilemez olduğu ve bölgede yeni gerilimlere yol açacağı” belirtildi.
Ankara’nın Kızılay meydanında mikrofon uzattığımız vatandaşlar da konuyla ilgili farklı görüşler dile getirdi. Emekli öğretmen Ayşe Hanım, “Bu, sadece Filistin’in değil, tüm İslam dünyasının meselesi. İsrail’in bu hukuksuzluğuna dur demek gerekiyor,” derken, üniversite öğrencisi Ali ise, “Umarım bu açıklamalar, İsrail’in daha sağduyulu davranmasına vesile olur,” şeklinde konuştu. Bir esnaf ise, “Bölgede barışın sağlanması için her türlü çabaya destek vermeliyiz,” ifadelerini kullandı.
Sonuç olarak, Trump’ın Netanyahu’ya yönelik bu sert uyarısı, İsrail-Filistin meselesinde yeni bir dönemin başlangıcı olabilir. Ancak, bölgedeki karmaşık dinamikler ve İsrail’in iç siyasetindeki gelişmeler, bu sürecin nasıl ilerleyeceğini belirleyecek. Gözler, önümüzdeki günlerde atılacak adımlarda olacak.