Yapay zeka destekli arkadaşlık uygulamaları, yalnızlığı gidermek yerine ruhsal sorunlara yol açabiliyor. İrlanda’da yaşanan bir olay ise, yapay zekaya güvenin sağlık konusunda ne denli tehlikeli sonuçlar doğurabileceğini gözler önüne seriyor.

Sanal Sevgili Tuzağı: Yalnızlık mı, Yeni Bir Ruhsal Çöküş mü?

Ankara – Gelişen teknolojiyle birlikte hayatımıza giren yapay zeka, artık yalnız kalplerin de umudu olmaya başladı. Ancak son araştırmalar, bu sanal yakınlaşmanın beklenen bağlılığı sağlamak yerine, yalnızlığı daha da derinleştirebileceği ve ruhsal sorunlara davetiye çıkarabileceği yönünde.

Yapay Zeka Arkadaşlığı: Beklenen Sonuçları Veriyor mu?

ABD’deki Brigham Young Üniversitesi’nde yapılan bir araştırma, yapay zeka destekli sevgili veya arkadaşlık uygulamalarını kullananların ruh sağlıklarının olumsuz etkilendiğini ortaya koydu. Yaklaşık 3 bin kişinin katıldığı ankette, her beş kişiden birinin bu tür uygulamaları en az bir kez denediği belirlendi. Özellikle 18-29 yaş aralığındaki gençlerin bu uygulamalara ilgisi daha yüksek. Hatta bazı katılımcılar, bu botlarla cinsel içerikli etkileşimlere girdiklerini de itiraf etti.

Peki, bu sanal ilişkilerin insan psikolojisi üzerindeki etkisi ne? Araştırmayı yürüten Brian Willoughby’nin açıklamaları oldukça çarpıcı: “Yapay zekanın yalnızlığı azaltacağı söyleniyor. Ama biz tam tersini gördük. Bu tür uygulamalar, depresyon ve yalnızlıkla yakından ilişkili. İnsanları daha bağlı hissettirdiğine dair hiçbir kanıt bulamadık.”

Yapay Zeka Psikozu: Yeni Bir Ruhsal Tehdit mi?

Bu durumun vahametini destekleyen bir başka araştırma ise, teknoloji dünyasının önde gelen isimleri OpenAI ve MIT tarafından yapılmış. Bu araştırmada da yoğun ChatGPT kullanımının yalnızlıkla bağlantılı olduğu belirlenmişti. Uzmanlar, bu durumun ilerleyen aşamalarda “yapay zeka psikozu” olarak adlandırılan ciddi ruhsal sorunlara yol açabileceği konusunda uyarıyor.

Peki, yapay zeka psikozu nedir? Henüz tam olarak tanımlanmış bir hastalık olmasa da, yapay zeka ile kurulan ilişkilerin gerçek insan ilişkilerinin yerini alması, gerçeklik algısının bozulması ve sosyal izolasyon gibi sorunları beraberinde getirebileceği düşünülüyor. Özellikle kırılgan ruh haline sahip bireyler için bu durum, ciddi bir risk oluşturuyor.

ChatGPT’ye Güvenmek Hayata Mı Mal Oluyordu?

Yapay zekanın tehlikeleri sadece ruhsal sorunlarla sınırlı değil. İrlanda’da yaşanan bir olay, yapay zekaya duyulan aşırı güvenin sağlık konusunda ne kadar riskli olabileceğini acı bir şekilde gözler önüne serdi.

Kerry bölgesinde yaşayan 37 yaşındaki Warren Tierney, aylarca süren boğaz ağrısı ve yutma güçlüğü şikayetleriyle boğuşuyordu. Ne yapacağını bilemeyen Tierney, son çare olarak ChatGPT’ye danışmaya karar verdi. Chatbot, Tierney’nin durumunun ciddi olmadığını, hatta kanser ihtimalinin düşük olduğunu belirtti. Bu cevap üzerine rahatlayan Tierney, doktora gitmeyi erteledi.

Geç Teşhisin Acı Bedeli

Ancak Warren Tierney’nin ağrıları giderek arttı. Sonunda hastaneye başvurduğunda ise acı gerçekle yüzleşti: İlerlemiş evre yemek borusu kanseri. Doktorlar, bu aşamadaki vakalarda hayatta kalma oranının oldukça düşük olduğunu söyledi.

Warren Tierney, yaşadığı bu travmatik deneyimi şu sözlerle anlattı: “ChatGPT’ye güvenmem bana muhtemelen birkaç ay kaybettirdi. Bu teknoloji insanın duymak istediğini söylüyor ama gerçeği değil.”

Bu olay üzerine OpenAI, ChatGPT’nin tıbbi teşhis ve tedavi amacıyla kullanılmaması gerektiği yönünde bir açıklama yaptı. Ancak bu açıklama, Warren Tierney’nin yaşadığı acı gerçeği değiştirmedi.

Sanal Dünya mı, Gerçek Hayat mı?

Yapay zeka, hayatımızın birçok alanında kolaylık sağlarken, beraberinde bazı riskleri de getiriyor. Özellikle yalnızlık hissiyle başa çıkmak için sanal arkadaşlıklara yönelenlerin, bu konuda daha dikkatli olması gerekiyor. Unutmamak gerekir ki, gerçek insan ilişkilerinin yerini hiçbir teknoloji tutamaz.

Uzmanlar, yapay zeka ile kurulan ilişkilerin sınırlarının iyi çizilmesi gerektiğini vurguluyor. Sanal dünyada vakit geçirirken, gerçek hayattaki sosyal bağları koparmamak, aile ve arkadaşlarla iletişimi sürdürmek, ruh sağlığımızı korumak için büyük önem taşıyor. Aksi takdirde, sanal sevgili tuzağına düşerek yalnızlığımızı daha da derinleştirebilir ve ciddi ruhsal sorunlarla karşı karşıya kalabiliriz.