TÜİK’in açıkladığı ağustos ayı güven endeksi verilerine göre hizmet ve perakende sektörleri yükselişte, ancak inşaat sektörü düşüşte. Gelecek aylara dair beklentilerde de farklı sinyaller var.
Özet: TÜİK’in açıkladığı ağustos ayı güven endeksi verilerine göre hizmet ve perakende sektörleri yükselişte, ancak inşaat sektörü düşüşte. Gelecek aylara dair beklentilerde de farklı sinyaller var.
Ankara’dan gelen son dakika haberine göre, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2025 Ağustos ayına ait güven endeksi rakamlarını yayınladı. Bu rakamlar, hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörlerinin nabzını tutuyor. Rakamlara baktığımızda, yaz mevsiminin son demlerinde bazı sektörlerin yüzü gülerken bazılarının kara kara düşündüğünü görüyoruz. Mevsim etkilerinden arındırılmış bu veriler, sektörlerin geleceğe dair beklentilerini de gözler önüne seriyor.
Hizmet sektöründe işler yolunda gidiyor gibi. Güven endeksi, ağustos ayında yüzde 1,1 oranında artış göstererek 111,1 seviyesine yükseldi. Bu, sektördeki oyuncuların geleceğe daha umutla baktığı anlamına geliyor. Özellikle turizm sezonunun etkisiyle lokantalar, oteller ve eğlence merkezleri hareketli günler geçiriyor. Ankara’da konuştuğumuz bir restoran sahibi, “Yaz sezonu beklediğimizden de iyi geçti. İnşallah bu hareketlilik önümüzdeki aylarda da devam eder” diyor.
Peki, bu artışın arkasında ne yatıyor? TÜİK verilerine göre, hizmet sektöründe son üç aydaki iş durumu neredeyse sabit kalmış. Ancak, hizmetlere olan talepte ufak bir düşüş yaşanmış. Buna rağmen, önümüzdeki üç aya ilişkin talep beklentisi yüzde 3,4 gibi önemli bir oranda artmış. Yani, hizmet sektörü şimdiden sonbahar ve kış aylarının hazırlıklarına başlamış durumda.
Perakende ticaret sektörü de hizmet sektörüne benzer bir tablo çiziyor. Burada da güven endeksi yükselişte. Ağustos ayında yüzde 0,8’lik bir artışla 108,8 seviyesine ulaştı. Özellikle bayram öncesi alışverişlerin etkisiyle giyim, ayakkabı ve elektronik eşya satışlarında hareketlilik yaşandı. Ankara’daki bir alışveriş merkezinde konuştuğumuz bir mağaza müdürü, “Bayram bereketi yaşadık. Satışlarımız geçen yıla göre oldukça iyiydi” şeklinde konuştu.
Perakende ticarette son üç ayda iş hacmi yüzde 0,5 oranında düşmüş. Mevcut mal stok seviyesi de yüzde 4,3 gerilemiş. Ancak, sektörün geleceğe dair umutları yüksek. Önümüzdeki üç aya ilişkin satış beklentisi yüzde 6,3 gibi dikkat çekici bir oranda artmış. Bu da perakende sektörünün önümüzdeki aylarda daha da hareketleneceğine işaret ediyor.
Gelelim inşaat sektörüne… Maalesef, burada durum pek iç açıcı değil. Güven endeksi ağustos ayında yüzde 4 gibi önemli bir düşüşle 85,3 seviyesine geriledi. Bu, sektördeki oyuncuların geleceğe dair endişelerinin arttığı anlamına geliyor. Özellikle artan maliyetler, yüksek faiz oranları ve konut satışlarındaki düşüş inşaat sektörünü olumsuz etkiliyor. Ankara’daki bir inşaat firması sahibi, “Maliyetler o kadar arttı ki, yeni proje başlatmakta zorlanıyoruz. Konut satışları da eskisi gibi değil” diyor.
İnşaat sektöründeki bu düşüşün nedenlerine baktığımızda, alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyinde yüzde 1,6’lık bir azalma görüyoruz. Ancak, en çarpıcı veri istihdam tarafında geliyor. Önümüzdeki üç aya ilişkin toplam çalışan sayısı beklentisi yüzde 6,2 oranında azalmış durumda. Bu da inşaat sektöründe önümüzdeki aylarda işten çıkarmaların yaşanabileceği sinyalini veriyor. Sektör temsilcileri, hükümetten acil destek bekliyor.
TÜİK’in açıkladığı bu veriler, Türkiye ekonomisinin genel durumu hakkında önemli ipuçları veriyor. Hizmet ve perakende sektörlerindeki yükseliş, iç tüketimin canlı olduğunu gösteriyor. Ancak, inşaat sektöründeki düşüş, ekonomideki dengesizliklere işaret ediyor. Uzmanlar, hükümetin inşaat sektörüne yönelik acil önlemler alması gerektiğini belirtiyor. Aksi takdirde, sektördeki olumsuz gidişatın diğer sektörleri de etkileyebileceği uyarısında bulunuyorlar.
Ankara’da konuştuğumuz bir ekonomist, “İnşaat sektörü ekonominin lokomotifi gibidir. Eğer bu sektörde işler kötü giderse, diğer sektörler de bundan olumsuz etkilenir. Hükümetin bir an önce harekete geçmesi ve sektöre destek vermesi gerekiyor” dedi.
Sonuç olarak, ağustos ayı güven endeksi verileri, Türkiye ekonomisinin kırılgan bir dönemden geçtiğini gösteriyor. Hizmet ve perakende sektörlerindeki yükselişe rağmen, inşaat sektöründeki düşüş endişe verici. Önümüzdeki aylarda hükümetin alacağı önlemler, ekonominin geleceği açısından belirleyici olacak.