Enflasyon ve Birikim

Küçükken hatırlardım büyüklerimiz hep paralarını altın yapardı yada başka şeylere yatırırdı, “Arsa alın, Ev alın paranızı bankada doğrudan tutmayın” derlerdi. Bende pek anlayamazdım sonuçta bankada olan paraya faiz işliyor ve miktarı artıyor idi. Bankada tutmanın eksisi ne olabilirdi ki? hatta o zamanki aklımla başka şeylere yatırım yapmak pek mantıklı gelmiyordu çünkü akrabalarımın aldığı ve yokluğun ortasında olan arsayı almanın zengin rolü yapmak olduğunu sanırdım. Sonra büyüyünce anladım ki enflasyon diye bir şey varmış.

Enflasyon sebebi ile fiyatlar artar iken sabit duran para aynı oranda artmadığı için değeri düşüyormuş meğer, tabi o zamanlar küçük olduğum için aldığım tost ve ayranın fiyat artışını hissetmeye başladığımda anladım. Tabii yaşımdan ötürü elime geçen parayı bir yere yatıramıyordum ancak benden yaşça büyük olmasına rağmen parası ile yatırım yapmayan ve yastık altında tutan pek çok insan gördüm, bu kafamı iyice karıştırdı. Biraz daha büyümem ile yeni bilgiler öğrendim, meğer yıllar içinde pek çok ”Paranızı getirin bir ay sonra 2 mislini alın” tarzı tezgahlar dönmüş, bazı insanlar parasını bankaya bile vermeye korkar olmuş.

Anlayabiliyordum zira öğrendiğim üzere ülkemizde para çok zor kazanılan bir şeydi ve doğal olarak insanlar ellerindekini kaybetmekten korkuyordu. Benzeri kredi çekmek için de geçerliydi, haczedilmek sadece maddi değil manevi olarak da korkutucuydu çünkü. Gerçi kredi kartlarını teker teker patlamasına rağmen hacze uğramayanı da görünce gene bir kafam karıştı. Sonra öğrendim kefiller, ipotekler ve daha neler neler gerekliymiş bazı krediler için ve kiminin sonu haciz ile bitiyormuş. Hatta bir öğretmenim kefil olarak dolandırıldığını ve arabasını satmak zorunda kaldığını anlatmıştı, kendisi bizle dolmuşa binmeye başladığında öğrenmiştim bunu. O yüzden kimseyi “neden birikim yapmıyorsun enflasyon gerçeği varken” diye suçlamam, suçlayamam. İnsanı bilmediği bir işe girişmemekle suçlamak benim haddime değil çünkü. Rahmetli Dedem de Allah nurlar içinde yatırsın. Parası ile yatırım yapmadı belki ama babamı okuttu ve bize maddi olarak yardımcı oldu. Mülk alarak yatırım yapmadığı için belki ekonomik bir başarısızlıktır yaptığı ama çocuğunu okutup ülkeye bir doktor kazandırmak belki de yapacağı her yatırımdan daha kıymetliydi.

Yazan: Eren Murat Hepgüler