Özet: Hazine ve Maliye Bakanlığı, depremden etkilenen illerdeki mükelleflerin e-defter yükümlülüklerini yerine getirme süresini 30 Eylül 2025’e kadar uzattı. Bu karar, bölgedeki işletmelerin yaşadığı zorlukları hafifletmeyi amaçlıyor.
Kahramanmaraş merkezli depremlerin üzerinden aylar geçti. Yıkımın izleri hala silinmemişken, bölgedeki esnaf ve işletmeler toparlanma mücadelesi veriyor. İşte bu zorlu süreçte, Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndan beklenen bir adım geldi. Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), depremden etkilenen ve mücbir sebep kapsamında değerlendirilen mükelleflerin elektronik defter (e-defter) yükümlülüklerini yerine getirme süresini uzattı.
GİB’in yaptığı açıklamaya göre, deprem bölgesindeki işletmelerin elektronik defterlerini oluşturma, imzalama ve GİB sistemine yükleme işlemleri için son tarih 30 Eylül 2025 olarak belirlendi. Bu karar, özellikle defterlerini düzenlemekte ve sisteme yüklemekte zorlanan işletmeler için büyük bir rahatlama anlamına geliyor.
Konuyla ilgili bir açıklama yapan Malatya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Oğuzhan Ata Sadıkoğlu, “Bu karar, depremzede esnafımız için can suyu niteliğinde. İşletmelerimiz zaten büyük bir yıkım yaşadı. Bir de bu bürokratik işlemlerle uğraşmak zorunda kalmaları, onların toparlanma sürecini daha da zorlaştıracaktı. Bu erteleme, onlara nefes aldıracak” dedi.
Peki, bu ertelemeden kimler yararlanabilecek? GİB’in açıklamasına göre, Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle mücbir sebep kapsamında değerlendirilen tüm mükellefler bu düzenlemeden faydalanabilecek. Bu, Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş, Malatya, Osmaniye, Gaziantep’in Nurdağı ve İslahiye ilçeleri ile Elazığ ve Sivas’ın Gürün ilçesindeki işletmeleri kapsıyor.
Deprem, sadece binaları yıkmakla kalmadı, aynı zamanda bölgedeki ekonomik düzeni de alt üst etti. Birçok işletme ya tamamen yıkıldı ya da kullanılamaz hale geldi. Depremzede esnaf, bir yandan enkaz altında kalan mallarını kurtarmaya çalışırken, diğer yandan da işlerini yeniden kurmanın yollarını arıyor. Bu süreçte, bir de e-defter gibi bürokratik işlemlerle uğraşmak, onların zaten tükenmiş olan enerjilerini daha da tüketiyor.
Vergi uzmanı Ali Demir, konuyla ilgili şunları söyledi: “E-defter uygulaması, modern bir sistem. Ancak, deprem gibi olağanüstü durumlarda, bu tür uygulamaların esnetilmesi gerekiyor. Özellikle küçük işletmeler için bu tür ertelemeler hayati önem taşıyor. Aksi takdirde, birçok işletme bu yükümlülükleri yerine getiremeyebilir ve cezai yaptırımlarla karşı karşıya kalabilir.”
Malatya’da bir bakkal işleten Mehmet Bey, kararı memnuniyetle karşıladığını belirtiyor. “Depremde dükkanım yıkıldı. Günlerce enkaz altında kaldım. Şimdi yeni bir dükkan açmaya çalışıyorum. Bir de e-defterle uğraşacak halim yoktu. Allah devletimizden razı olsun” diyor.
Adıyaman’da bir lokanta işleten Ayşe Hanım ise, “Bu erteleme olmasaydı, kesinlikle e-defteri yetiştiremezdim. Zaten her şey alt üst oldu. Ne yapacağımızı şaşırmış durumdaydık. Şimdi biraz olsun rahatladık” şeklinde konuştu.
Uzmanlar, bu tür ertelemelerin bölgedeki ekonomik canlanmaya olumlu katkı sağlayacağını düşünüyor. Zira, işletmelerin üzerindeki bürokratik yüklerin hafifletilmesi, onların yeniden işlerine odaklanmalarını ve toparlanma sürecini hızlandırmalarını sağlayacak.
Ancak, bu tür desteklerin sadece bir başlangıç olduğu ve bölgedeki ekonomik sorunların çözümü için daha kapsamlı ve uzun vadeli stratejilere ihtiyaç duyulduğu da belirtiliyor. Özellikle, depremzede esnafın kredi imkanlarına erişiminin kolaylaştırılması, vergi indirimleri ve hibe destekleri gibi ek önlemlerin alınması gerektiği vurgulanıyor.
Sonuç olarak, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın deprem bölgesindeki mükelleflerin e-defter yükümlülüklerini erteleme kararı, bölgedeki işletmeler için önemli bir moral kaynağı oldu. Bu kararın, bölgedeki ekonomik canlanmaya olumlu katkı sağlaması ve depremzede esnafın toparlanma sürecini hızlandırması bekleniyor.