Anayasa Mahkemesi, Türkiye Futbol Federasyonu’nun (TFF) korsan maç yayınlarına erişim engelleme yetkisini iptal etti. Karar, yetkinin belirsizliği ve yargı denetiminden uzak olması gerekçesiyle ifade özgürlüğünü kısıtlayıcı bulundu.

AYM’den TFF’ye Şok: Korsan Yayınlara Erişim Engelleme Yetkisi İptal!

Ankara’dan son dakika haberiyle spor camiası ve internet kullanıcıları arasında büyük yankı uyandıran bir karar çıktı. Anayasa Mahkemesi (AYM), Türkiye Futbol Federasyonu’nun (TFF) uzun süredir tartışma yaratan “korsan maç yayını” yapan internet sitelerine erişim engelleme yetkisini iptal etti. Karar, gerekçesiyle birlikte hem futbolseverleri hem de hukukçuları ikiye bölecek gibi duruyor.

Kararın Gerekçesi Ne? İfade Özgürlüğü mü, Yayın Hakkı mı?

AYM’nin iptal kararının temelinde, TFF’ye tanınan yetkinin “açık ve belirli” olmaması yatıyor. Mahkeme, TFF’nin bu yetkiyi kullanırken yargı denetiminden uzak bir şekilde erişim engeli verebilmesinin, Anayasa’da güvence altına alınan ifade özgürlüğünü keyfi bir şekilde sınırlayabileceğine hükmetti. Yani, mahkeme, TFF’nin elindeki bu yetkinin, adeta “ucu açık” bir şekilde kullanılabileceği ve bunun da internet üzerindeki haberleşme ve ifade özgürlüğünü zedeleyebileceği endişesini taşıyor.

Özellikle TFF bünyesindeki yönetim kurulu ve idari birimlere verilen bu yetkinin, herhangi bir hakim veya mahkeme onayına tabi olmaması da AYM tarafından ciddi bir eleştiri konusu yapıldı. Düşünün ki, bir internet sitesi hakkında erişim engelleme kararı alınırken, bu kararın herhangi bir yargı merci tarafından incelenmemesi, denetlenmemesi… Bu durum, kararın keyfi ve hatalı olma ihtimalini artırıyor.

Bir hukukçu arkadaşımla konuştuğumda, “Bu karar, yayın hakkı sahiplerinin haklarını koruma çabalarını sekteye uğratabilir ama aynı zamanda internet özgürlüğünü de güvence altına alıyor,” dedi. Gerçekten de, bu karar bir yandan yayıncı kuruluşların gelir kaybına yol açan korsan yayınlarla mücadeledeki elini zayıflatırken, diğer yandan internet kullanıcılarının bilgiye erişim özgürlüğünü koruyor.

TFF Kamu Tüzel Kişiliği mi? Denetim Neden Önemli?

Kararda dikkat çeken bir diğer nokta ise, TFF’nin kamu ayrıcalıklarından yararlanan bir tüzel kişilik olmasına rağmen, erişim engeli kararlarının herhangi bir bakanlık veya resmi denetime tabi olmaması. AYM, bu durumun sakıncalı olduğunu vurgulayarak, bu tür yetkilerin yasal sınırlar içinde ve denetime açık bir biçimde düzenlenmesi gerektiğinin altını çizdi. Yani, TFF’nin bu kadar geniş yetkilere sahipken, kararlarının herhangi bir resmi merci tarafından denetlenmemesi, hukuk devleti ilkesine aykırı bulunuyor.

Düşünün ki, mahallenizdeki bir parkın işletmesini belediye size vermiş ama parkta ne yapacağınıza, kimleri alacağınıza dair hiçbir kural yok. İşte AYM’nin TFF’ye verdiği yetkiyi iptal etmesinin ardındaki mantık da buna benziyor. Yetki verilirken, bu yetkinin nasıl kullanılacağına dair sınırlar çizilmeli ve bu kullanımın denetlenebilir olması gerekiyor.

CHP’nin İptal Davası ve 9 Aylık Süre Ne Anlama Geliyor?

Bu kritik iptal davasını açan taraf ise Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) oldu. CHP, söz konusu düzenlemenin “belirsiz, öngörülemez ve yargı denetiminden uzak” olduğunu savunarak AYM’ye başvurmuştu. AYM de CHP’nin bu başvurusunu haklı bularak iptal kararı verdi.

Ancak, kararın hemen yürürlüğe girmemesi dikkat çekici. AYM, iptal kararının yürürlüğe girmesi için tam 9 aylık bir süre tanımış durumda. Bu süre zarfında, yasama organının (yani Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin) AYM’nin gerekçelerine uygun yeni bir düzenleme yapması bekleniyor. Bu, Meclis’in hem yayın hakkı sahiplerinin haklarını koruyacak hem de internet özgürlüğünü güvence altına alacak bir yasal düzenleme yapması için tanınan bir fırsat.

Peki, Şimdi Ne Olacak? Futbolseverler Ne Düşünüyor?

Bu kararın ardından, korsan yayınlarla mücadele konusunda yeni bir yol haritası çizilmesi gerekecek. Yayıncı kuruluşlar, bu kararın ardından nasıl bir strateji izleyecekleri merak konusu. Öte yandan, futbolseverler de bu kararı farklı açılardan değerlendiriyor. Kimi, yayıncı kuruluşların yüksek fiyat politikalarını eleştirirken, kimi de korsan yayınların haksız rekabete yol açtığını savunuyor.

Mahalle kahvesinde maç izleyen amcalarla konuştuğumda, “Oğlum, zaten bir maçı izlemek için bir dünya para istiyorlar. Mecbur kalıyoruz korsan yayına,” diyen de oldu, “Ama emek hırsızlığı bu da. Adamlar para verip almış yayını, hakkını yememek lazım,” diyen de. Görünen o ki, bu konu daha çok su kaldıracak.

Sonuç: Dengeli Bir Çözüm Bulunmalı

Sonuç olarak, AYM’nin bu kararı, hem yayın hakkı sahiplerinin haklarını koruma hem de internet özgürlüğünü güvence altına alma dengesini yeniden kurma fırsatı sunuyor. Önümüzdeki 9 ay içinde, yasama organının bu dengeyi sağlayacak bir yasal düzenleme yapması bekleniyor. Aksi takdirde, korsan yayınlarla mücadele daha da zorlaşabilir ve internet üzerindeki ifade özgürlüğü de zarar görebilir. Umarım, bu süreçte tüm tarafların görüşleri dikkate alınarak, adil ve kalıcı bir çözüm bulunur.