Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara’nın Moskova ziyareti, Beşar Esad’ın iadesi talebiyle ilgili çarpıcı iddiaları gündeme getirdi. Putin ile Şara arasındaki görüşmenin detayları merakla bekleniyor.
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara’nın dün Moskova’ya gerçekleştirdiği ziyaret, bölge gündemine bomba gibi düştü. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Kremlin’de bir araya gelen Şara’nın bu kritik ziyaretinin perde arkasında yatan nedenler merak konusu olurken, kulislerde dolaşan bir iddia adeta ortalığı karıştırdı: Şara’nın Putin’den, Suriye’den kaçarak Rusya’ya sığınan devrik lider Beşar Esad’ı ülkesine iade etmesini isteyeceği konuşuluyor.
Ziyaretin zamanlaması, iddiaların ciddiyetini artırıyor. Suriye’de iç savaşın izleri hala silinmemişken ve bölgedeki siyasi dengeler oldukça kırılgan bir zeminde ilerlerken, Şara’nın Moskova’ya gitmesi ve Putin ile görüşmesi, “Acaba Esad dosyası mı açılıyor?” sorusunu akıllara getiriyor. Özellikle son dönemde Beşar Esad’ın Rusya’daki yaşamına dair çıkan haberler de bu ziyareti daha da önemli kılıyor.
Geçtiğimiz haftalarda bazı yayın organlarında Beşar Esad’ın Rusya’da lüks bir rezidansta, adeta bir koruma ordusu eşliğinde yaşadığına dair haberler yer almıştı. İddialara göre Esad, kendisini tamamen dünyadan soyutlamış durumda ve vaktinin büyük bir kısmını bilgisayar oyunları oynayarak geçiriyor. Bu haberler, Suriye halkı arasında büyük tepkilere yol açmış ve Esad’ın yargılanması yönünde seslerin yükselmesine neden olmuştu. Şimdi bu tepkilerin, Şara’yı Moskova’ya kadar götüren en önemli etkenlerden biri olduğu düşünülüyor.
En çok merak edilen soru bu. Eğer iddialar doğruysa, Şara’nın Putin’den Esad’ı iade etmesini istemesi, diplomatik açıdan oldukça hassas bir durum yaratacaktır. Rusya, uzun yıllardır Suriye rejiminin en büyük destekçisi konumunda ve Esad’a her türlü desteği sağlamış durumda. Bu nedenle Putin’in, Esad’ı iade etmeye ne kadar sıcak bakacağı büyük bir merak konusu. Uzmanlar, Putin’in bu talebe olumlu yanıt vermesinin zor olduğunu, ancak Şara’nın Putin’e, Esad’ın iadesi karşılığında bazı tavizler önerebileceğini belirtiyor.
Suriye’deki durum da ziyaretin ve iddiaların seyrini etkileyen önemli bir faktör. Ülkede yaşayan ve savaşın acılarını derinden hisseden Suriyeliler, Esad’ın yargılanmasını ve işlediği suçların hesabını vermesini istiyor. Özellikle savaşta yakınlarını kaybedenler ve evlerini terk etmek zorunda kalan milyonlarca Suriyeli, Esad’ın iadesi ve yargılanması konusunda büyük bir beklenti içinde.
Şam’da konuştuğumuz bir esnaf, “Esad’ın lüks içinde yaşamasını duymak bile içimizi acıtıyor. Bizler hala savaşın izlerini silmeye çalışırken, o Rusya’da keyif çatıyor. Umarım Şara, Putin’den onu alıp getirir ve hak ettiği cezayı çeker,” diyor.
Şara’nın Moskova ziyareti ve Esad’ın iadesi iddialarıyla ilgili olarak Rusya tarafından henüz resmi bir açıklama yapılmadı. Kremlin kaynakları, görüşmenin “dostane bir atmosferde geçtiğini” ve “iki ülke arasındaki işbirliğinin daha da güçlendirilmesi” konularının ele alındığını belirtmekle yetindi. Ancak kulislerde, Rus yetkililerin bu konuda oldukça temkinli davrandığı ve konunun hassasiyetinin farkında oldukları konuşuluyor.
Şara’nın Moskova ziyaretinin ardından Suriye ve Rusya arasındaki ilişkilerin nasıl şekilleneceği, bölgedeki siyasi dengelerin nasıl etkileneceği ve en önemlisi Beşar Esad’ın geleceğinin ne olacağı, önümüzdeki günlerde netlik kazanacak. Gözler, Putin ve Şara’nın yapacağı olası açıklamaların ve atacakları adımların üzerinde olacak. Suriye halkının beklentisi ise, adaletin yerini bulması ve savaş suçlarının cezasız kalmaması yönünde.