NASA’nın Perseverance aracı, Mars yüzeyinde, Rowsell Hill bölgesinde, kökeni henüz belirlenemeyen yuvarlak taşçıklar keşfetti. Bilim insanları, bu sferüllerin Mars’ın jeolojik geçmişine dair önemli ipuçları sunabileceğine inanıyor.

Mars’ta gizemli küreler: Perseverance, Kızıl Gezegen’de yeni bir jeolojik sırrı aralıyor

Ankara – BHA – Gökyüzüne meraklı gözlerimize bir kez daha heyecan veren haber, bu sefer komşumuz Mars’tan geldi. NASA’nın azimli keşif aracı Perseverance, Kızıl Gezegen’in tozlu yüzeyinde, bilim dünyasını şaşkına çeviren minik, yuvarlak taşlar buldu. Bu gizemli küreler, Mars’ın geçmişine ışık tutabilecek ipuçları barındırıyor.

Rowsell Hill’de Gün Yüzüne Çıkan Sır

5 Temmuz 2025, Perseverance görevinin 1555. günüydü (Sol 1555). O gün, aracın robot kolundaki WATSON kamerası, “Rowsell Hill” adı verilen bir bölgede, adeta kusursuz yuvarlaklığa sahip taşçıklar görüntüledi. Bilim insanları bu oluşumlara “sferüller” adını veriyor. İlk bakışta sıradan taşlara benzeyen bu küreler, aslında Mars’ın jeolojik yapısı hakkında önemli bilgiler saklıyor olabilir.

Yaban Mersini mi, Bazalt mı?

Bu keşif, akıllara daha önce Opportunity aracı tarafından bulunan ve “yaban mersini” olarak adlandırılan hematit içerikli oluşumları getirdi. Ancak bu yeni sferüller, farklı bir yapıya sahip. İlk incelemelere göre bu taşçıklar bazaltik yapıda ve yüksek ısıyla meydana gelmiş gibi duruyor. Bu durum, Mars’ın geçmiştekinden çok daha hareketli ve enerjik bir jeolojik yapıya sahip olduğunu gösteriyor olabilir.

Göktaşı mı, Volkan mı? İki Olası Senaryo

Peki, bu kusursuz küreler nasıl oluştu? NASA’daki bilim insanları, bu soruya cevap ararken iki farklı senaryo üzerinde duruyor:

• Volkanik Köken: Belki de Mars’ın yüzeyinde bir zamanlar aktif volkanlar vardı. Lavlar, yüzeye çıktıktan sonra hızla soğuyarak bu yuvarlak taşçıkları oluşturmuş olabilir. Tıpkı dünyamızda da gördüğümüz gibi…
• Kozmik Çarpışmalar: Ya da belki de bir göktaşı, Mars yüzeyine çarptı. Bu çarpışma sonucu ortaya çıkan erimiş malzeme, havada donarak küresel bir şekil aldı ve yere indi. Bu da oldukça heyecan verici bir senaryo.

Bu iki ihtimal de, Mars’ın geçmişte ne kadar hareketli ve olaylı bir gezegen olduğunu gösteriyor.

Dr. Shumway: “Mars’ın Evrim Sürecini Anlayabiliriz”

NASA bilim ekibinden Dr. Andrew Shumway, bu keşfin önemini şu sözlerle vurguluyor: “Bu yapıları anlamak, yalnızca yerel jeolojiye değil, Mars’ın bütünsel evrim sürecine dair önemli bilgiler sağlayabilir.” Shumway, bu oluşumların kökenini anlamanın, Mars’ın erken dönemlerindeki çarpışma tarihi ya da volkanik aktivitesi hakkında doğrudan veri sunabileceğine dikkat çekiyor.

“Bu oluşumların kökenini anlamak, Mars’ın erken dönemlerindeki çarpışma tarihi ya da volkanik aktivitesi hakkında doğrudan veri sunabilir.” – Dr. Andrew Shumway

Perseverance’ın İzinde: Kürelerin Peşinde

Perseverance, bu gizemli küreleri ilk kez Rowsell Hill’de görmedi. Daha önce “Hare Bay” bölgesinde de benzer yapılar gözlemlemiş ve örnekler toplamıştı. Ayrıca “Witch Hazel Hill” çevresinde yer alan gevşek yapılı küresel oluşumları da incelemişti. Araç üzerindeki SuperCam ve PIXL gibi gelişmiş analiz sistemleri sayesinde, bu kayaçların kimyasal yapısı detaylı bir şekilde incelendi. Bilim insanları, bazı kürelerin zaman içinde ana kayaçtan ayrılarak yüzeye ulaştığını düşünüyor.

Mars’ın Hikayesi Yeniden Yazılıyor

NASA’nın bu son keşfi, Mars’ın karmaşık jeolojik geçmişine dair yeni soruları beraberinde getiriyor. Sferüllerin kökenine ilişkin yapılacak detaylı analizler, Mars’ın oluşum süreci, iklimi ve kozmik etkilerle şekillenen tarihi hakkında önemli bilgiler sunacak. Belki de bu minik küreler, Kızıl Gezegen’in sırlarını çözmemize yardımcı olacak anahtarlar.

Perseverance’ın görev süresi boyunca farklı bölgelerde yapacağı saha çalışmaları, bu sır perdesini aralamaya devam edecek. Kim bilir, belki de yakın gelecekte Mars’ın geçmişine dair çok daha çarpıcı keşiflere tanık olacağız. Gözümüz Kızıl Gezegen’de olmaya devam edecek.